Vì sao không thể đình chỉ hoạt động cơ sở gây ô nhiễm?

TTO - Nhiều người dân sống tại đường Hòa Bình (quận Tân Phú, TP.HCM) khổ sở vì xung quanh có rất nhiều cơ sở gây ô nhiễm môi trường. Tình trạng này diễn ra nhiều năm, có người chịu không nổi phải bán nhà đi nơi khác.

Các cơ sở công nghiệp nằm trong hẻm 288 Hòa Bình, quận Tân Phú nhiều năm qua gây ô nhiễm tiếng ồn, không khí - Ảnh: LÊ PHAN

Những người "gồng mình" ở lại thì phải sống trong cảnh "cửa đóng then cài" suốt ngày đêm. Điều đáng nói là cơ quan chức năng đã kiểm tra, xử lý nhưng tình trạng này giảm được chút ít rồi tiếp tục trở lại như cũ.

Bịt mũi, bịt tai với tiếng ồn và mùi hôi

Cư dân tại hai khu chung cư Richstar 1-2 trên đường Hòa Bình cho biết các cơ sở công nghiệp vừa và nhỏ xung quanh tiếp tục hoạt động gây ô nhiễm môi trường kéo dài nhiều năm nay vẫn chưa được giải quyết dứt điểm. 

Hằng ngày mùi hóa chất, tiếng ồn, bụi bặm cứ thay phiên nhau "tấn công" khu chung cư này, khiến nhiều nhà phải đóng kín cửa suốt ngày đêm. Có người vì chịu không nổi ô nhiễm phải bán nhà chuyển đi nơi khác.

Ngày 11-11, ghi nhận tại khu vực hẻm 288 Hòa Bình - con hẻm tập trung nhiều cơ sở công nghiệp mà người dân phản ảnh, chúng tôi thấy nơi đây có nhiều cơ sở công nghiệp lâu đời hoạt động trong nhiều lĩnh vực như in ấn, cơ khí, dệt nhuộm nằm trong khu dân cư. 

Vừa vào đầu hẻm, mùi hóa chất đã xộc lên mũi chúng tôi, gây cảm giác rất khó chịu. Kèm theo đó là tiếng của nhiều loại máy cơ khí chát chúa liên tục.

Chị Phương, sống ở chung cư Richstar 1, cho biết người dân đã liên tục phản ảnh tình trạng ô nhiễm môi trường đến các cơ quan chức năng. Sau mỗi lần phản ảnh, có cơ quan chức năng kiểm tra thì các cơ sở này tạm ngừng gây ô nhiễm môi trường, sau đó đâu lại vào đấy.

Chẳng lẽ bó tay?

Cuối năm 2020, báo Tuổi Trẻ từng có phản ánh về tình trạng ô nhiễm tại hai khu chung cư Richstar 1-2, đường Hòa Bình.

Trao đổi về vấn đề này, Sở Tài nguyên và môi trường TP.HCM cho biết qua tiếp nhận phản ảnh của người dân và phản ánh của báo, sở đã phối hợp với các đơn vị chức năng kiểm tra các cơ sở sản xuất nằm trong khu dân cư tại khu vực này.

Cụ thể từ tháng 8-2019 đến tháng 5-2021, các đơn vị liên ngành đã kiểm tra đột xuất 8 cơ sở sản xuất tại khu vực này và phát hiện 5 cơ sở vi phạm quy định về bảo vệ môi trường. Hiện tại Sở Tài nguyên và môi trường đã xử phạt 2 cơ sở là Doanh nhiệp tư nhân Nam Quang và Công ty Định Nên.

Còn lại 3 cơ sở khác là Công ty TNHH dệt Xuân Hương, Công ty TNHH SX-TM-XNK Thiên Lộc và Cơ sở Thành Phát do tình hình dịch bệnh COVID-19 bùng phát tại TP.HCM từ tháng 6 đến nay nên chưa mời lên làm việc và xử phạt được.

Ngoài 5 cơ sở trên, Sở Tài nguyên và môi trường TP nhận định xung quanh khu chung cư Richstar còn có 17 cơ sở khác hoạt động trong các lĩnh vực in ấn, ép nhựa, tẩy rửa bề mặt nhôm sắt, cơ khí. 

Các cơ sở này hoạt động từ năm 2003 nhưng đến nay không có hồ sơ pháp lý về môi trường, hoạt động không đúng ngành nghề trong giấy phép kinh doanh. Do đó, sở này đề nghị quận Tân Phú và Công an TP sớm vào cuộc kiểm tra, xử lý các cơ sở trên và thông tin lại trước ngày 30-12 để sở báo cáo UBND TP.

Đề cập câu chuyện nhiều đơn vị gây ô nhiễm môi trường bị xử lý nhưng vẫn tái phạm, Sở Tài nguyên và môi trường TP cho rằng có bất cập trong quy định xử phạt. Đơn cử như Luật xử phạt hành chính năm 2012 và nghị định 166 năm 2013 chỉ quy định cưỡng chế thu tiền phạt, cưỡng chế khắc phục hậu quả, tịch thu tang vật, tước giấy phép... chứ chưa có quy định đình chỉ hoạt động.

Do vậy, tại TP.HCM có rất nhiều cơ sở sản xuất gây ô nhiễm khu dân cư vi phạm nhưng không khắc phục hậu quả vẫn chưa thể đình chỉ hoạt động.