Vận hành máy ủi hiệu quả

Máy ủi thuộc máy chủ đạo trong nhóm máy đào và vận chuyển đất. Nó được sử dụng hiệu quả để làm các công việc sau : Đào vận chuyển đất trong cự li tới 100m, tốt nhất ở cự ly từ 10 - 70m với các nhóm đất I, II, III Lấp hào, hố và san mặt bằng nền móng công trình. Đào và đắp nền cao tới 2 mét. Ngoài ra máy ủi còn có thể làm các công việc chuẩn bị mặt nền như : Bào cỏ, bóc lớp tầng phủ, hạ cây có đường kính tới 30 cm, nhổ gốc cây, thu dọn mặt bằng bê tông....Máy còn được dùng để làm nhiệm vụ kéo cây, hoặc đẩy phương tiện khác.

Vận hành máy ủi hiệu quả .

Máy ủi thuộc máy chủ đạo trong nhóm máy đào và vận chuyển đất. Nó được sử dụng hiệu quả để làm các công việc sau :

Đào vận chuyển đất trong cự li tới 100m, tốt nhất ở cự ly từ 10 - 70m với các nhóm đất I, II, III

Lấp hào, hố và san mặt bằng nền móng công trình. Đào và đắp nền cao tới 2 mét. Ngoài ra máy ủi còn có thể làm các công việc chuẩn bị mặt nền như : Bào cỏ, bóc lớp tầng phủ, hạ cây có đường kính tới 30 cm, nhổ gốc cây, thu dọn mặt bằng bê tông....Máy còn được dùng để làm nhiệm vụ kéo cây, hoặc đẩy phương tiện khác.

Thành phần cấu tạo chung máy ủi vạn năng

1 - Lưỡi cắt chính

2 - Lưỡi cắt mép

3 - Khớp cầu

4 - Xy lanh nâng hạ thiết bị ủi

5 - Khung ủi

6 - Khớp liên kết

7 - Xích di chuyển

8 - Thanh chống xiên

9 - Thanh đẩy

10 - Đĩa Xích chủ động

11 - Thanh đẩy

12 - Lò Xo

13 - Con lăn đỡ

14 - Con lăn tỳ

15 - Đĩa xíc bị động cửa cabin

16 - Móc kéo cabin

17 - Thùng dầu

18 - Buồng lái

19 - Nắp thông hơi

20 - Hộp đấy thủy lực

21 - Ống khói

22 - Đầu má

23 - Bàn ủi

24 - Tấm chắn trên

Nhờ có khớp cầu 5 mà bàn ủi có thể qay trong mặt phẳng nằm ngang một góc thường là 45 đế 60 độ. Đó chính đểm khác biệt máy ủi vạn năng so với máy ủi thường.

Hệ thống điều khiển hiện nay máy ủi thường sử dụng hai hệ thống điều khiển sau :

· Hệ thống điều khiển bằng thủy lực

· Hệ thống điều khiển bằng cáp

Trong đó hệ thống điều khiển bằng thủy lực có nhiều ưu điểm hơn hệ thống bằng cáp như là :

· Truyền động được lực lớn

· Làm việc êm, cho phép biến đổi và điều chính bằng các thao tác đơn giản

· Kết cấu đoen giản, không chiếm không gian

· Đảm bảo quá trình nâng hạ thiết bị làm việc ổn định và không phụ thuộc vào tải trọng

· Có độ tin cậy và độ bền cao

· Bảo quản đơn giản

· Một ưu điểm của phường pháp thủy lực đó là có thể dùng lực đẩy xylanh nâng hạ thiết bị ủi trong quá trình ấn sâu bàn ủi xuống đất còn phương pháp điều khiển bằng cáp thì không có.

song sử dụng hệ thống thủy lực cũng có nhiều nhược điểm

· Đòi hỏi độ chính xác trong chế tạo, đòi hỏi công nghệ chế tạo cao.

· Do làm việc với dầu có áp lực cao nên việc làm kín rất khó khăn

· Các thiết bị truyền động thủy lực đắt

Cho đến nay hệ thống điều khiển bằng thủy lực dùng rộng rãi hơn so với hệ thống điều khiển bằng cáp

Thi công đất bằng máy ủi:

Máy là loại máy thi công công tác san đất. Nó có thể đào đất và đắp đất với độ sâu đào và chiều cao đắp khoảng 1 ÷ 1,5 m, nhưng không quá 2 m. Đồng thời nó có thể vận chuyển đất đi với khoảng cách tối đa khoảng 100 ÷ 180 m, thuộc vào loại máy san có cự ly vận chuyển trung bình. Cự ly vận chuyển đất thích hợp và hiệu quả nhất là khoảng 25 ÷ 100 m. Máy ủi thích hợp công tác với các loại đất cấp I, II, III. Còn nếu phải công tác đất cấp IV thì cần phải làm tơi trước bằng các loại máy đào khác, trong trường hợp này chủ yếu máy ủi làm nhiệm vụ vận chuyển và đắp đất. Khi vận chuyển đất máy ủi có thể leo dốc với độ dốc nhỏ khoảng 10-20 % (máy ủi không nên leo dốc có độ dốc quá 30 %).

Vận hành máy

* Tiến lùi: Máy ủi chạy thẳng vừa đào vừa vận chuyển đất từ vùng đào sang vùng đắp. Sau khi rải đất vào vùng đắp xong nó chạy lùi về hướng vùng đào tới nơi đào mới gần vị trí đào trước đó, theo dường zích zắc. Sơ đồ này thích hợp áp dụng cho cự ly san khoảng 10 ÷ 50 m.

* Tiến quay: Máy ủi chạy theo đường xoắn lò xo, vừa chạy vừa quay trong lúc đào vận chuyển và rải đất. Cự ly áp dụng hợp lý là khoảng cự ly xa hơn sơ đồ trên.

Trong cả hai sơ đồ vận hành, máy ủi đều phải đi qua lại mỗi đường ranh giới đào đắp O-O hai lần trong một chu kỳ công tác. Ranh giới để áp dụng từng loại sơ đồ vận hành trên là khoảng cách vận chuyển giới hạn lgh, được tinh như sau:

lgh = 2 vTvL(tQ-tS)/(vT-vL).

Với: tQ là thời gian quay đầu xe (tiến quay),

tS là thời gian cài số lùi, tức là sang số chuyển từ tiến sang lùi (tiến lùi),

vT là vận tốc máy ủi chạy với số tiến,

vL là vận tốc máy ủi chạy với số lùi.

Nếu cự ly vận chuyển đất mà công trình san đất yêu cầu là lvc > lgh, thì áp dụng sơ đồ tiến quay, và ngược lại áp dụng sơ đồ tiến lùi.

Năng suất của máy ủi:

Năng suất thực dụng của máy ủi Ptd, là năng lực công tác của máy trong vòng một ca làm việc, được tính bằng tích số giữa số chu kỳ công tác của máy ủi trong một ca với khối lượng đất mà máy ủi công tác được trong một chu kỳ vận hành (đây chính là khối lượng đất tính toán trước bàn gạt của máy ủi trong một chu kỳ vận hành). Năng suất thực dụng được tính theo công thức:

Ptd = q(3600Zksktki/Tck). (m³/ca)

Chu kỳ hoạt động của máy ủi Tck = (lđ/vđ)+(lvc/vvc)+((lđ+lvc)/v0)+ t0. (sec) tức là (giây)

Z là số giờ làm việc của máy ủi trong một ca làm việc. (giờ)

ks là hệ số súc đất, kể đến sự rơi vãi trong khi vận hành, máy càng chạy xa rơi càng nhiều.

kt là hệ số sử dụng thời gian.

ki hệ số kể đến ảnh hưởng của độ dốc mặt đất khi máy ủi vận hành.

lđ, lvc là các quãng đường mà máy ủi thực hiện đào đất và vận chuyển đất trong chu kỳ làm việc. (m)

vđ, vvc là tốc độ máy ủi chạy khi đào và khi vận chuyển. (m/s)

v0 là tốc độ máy chạy về (không tải). (m/s)

t0 là tổng thời gian máy ủi nâng hạ bàn gạt, quay và cài số. (sec)

q là lượng đất tính toán trước bàn gạt máy ủi. (m³)

Lượng đất công tác nằm trước bàn gạt khi máy ủi làm việc thường bị rơi vãi dẫn đến năng suất thực tế của máy ủi thường bị giảm. Lượng đất lúc máy ủi bắt đầu ủi được tính theo công thức:

q0=0,75h2B, trong đó

h là chiều cao bàn gạt. (m)

B là bề rộng bàn gạt. (m)

Nếu cự ly vận chuyển nhỏ dưới 10 m thì có thể coi là đất không bị rơi vãi trên quãng đường vận chuyển (q=q0). Nếu cự ly vận chuyển lớn hơn 10 m thì q=q0-0,02B(lvc-10,0). Để nâng cao năng suất, cách tốt nhất là dùng các biện pháp để giảm sự rơi vãi khi ủi đất. Có thể có những cách sau để làm việc đó nhằm giữ năng suất:

* cho máy ủi ủi thành rãnh, dùng thành vách đất hai bên rãnh để giữ đất,
* cho máy ủi chạy thành từng cặp đôi song hành, giảm sự rơi vãi ở một phía của bàn gạt mỗi máy,
* cho máy ủi thành từng đợt ngắn. Nếu máy ủi thường thì khoảng cách vận chuyển hợp lý là 30 ÷ 40 m, nếu ủi rãnh có thể tăng lên 50 ÷ 60 m.
* Dùng máy ủi có cánh phụ lắp bản lề ở hai đầu bàn gạt để tránh rơi vãi khi ủi.

Độ dốc cũng ảnh hưởng đến năng suất, nên khi máy ủi di chuyển trên địa hình dốc thì phải khống chế điều kiện làm việc của máy ủi sao cho:

* Độ dốc ủi khi máy lên dốc không vượt quá 25°,
* Độ dốc ủi khi máy xuống dốc không vượt quá 35°,
* Độ dốc ủi khi máy di chuyển ngang không vượt quá 30°.