Trùng tu cột cờ 155 tuổi ở Sài Gòn

Cột cờ Thủ Ngữ ở Bến Bạch Đằng, quận 1, 155 tuổi, tên tiếng Pháp là "Mât des signaux", nghĩa là "cột tín hiệu" cho tàu bè ra vào sông Sài Gòn sẽ được trùng tu.

Đây là chỉ đạo mới nhất của Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Thành Phong sau khi xem xét phương án trùng tu Cột cờ Thủ Ngữ của Sở Quy hoạch - Kiến trúc, Sở Văn hoá - Thể thao, Trung tâm Nghiên cứu Kiến trúc.

Trong ba phương án đưa ra, Chủ tịch UBND thành phố đồng ý cột cờ sẽ được trùng tu theo hướng giữ nguyên kiến trúc phần cột và thay đổi một số cấu trúc dưới chân. Phương án này có ưu điểm công trình sẽ mang dáng dấp kiến trúc mới, song vẫn giữ được những giá trị đặc trưng về lịch sử.

Để tạo sự đồng thuận từ cộng đồng, Chủ tịch TP HCM giao Sở Văn hoá - Thể thao phối hợp Sở Quy hoạch - Kiến trúc hướng dẫn Trung tâm Nghiên cứu Kiến trúc lên phương án thiết kế chi tiết. Việc này phải lấy ý kiến rộng rãi, đánh giá kỹ lưỡng từ phía các hội khoa học lịch sử, kiến trúc...

Sở Quy hoạch - Kiến trúc cũng đề xuất trùng tu Cột cờ Thủ Ngữ cần thực hiện song song với việc cải tạo Công viên Bạch Đằng phía dưới, theo hướng làm quảng trường nhỏ, tạo thêm không gian sinh hoạt cộng đồng. Phương án trùng tu cần liên kết giữa Công viên Bạch Đằng với Công viên hầm sông Sài Gòn để kết nối giao thông, phát triển du lịch.

Cột cờ Thủ Ngữ xây dựng năm 1865, khi mới hình thành có chức năng làm cột tín hiệu cho tàu bè ra vào luồng lạch khu vực Sài Gòn – Gia Định. Cùng với Bến Nhà Rồng, Bến Bạch Đằng và Cầu Mống, Cột cờ Thủ Ngữ là yếu tố quan trọng tạo nên quần thể lịch sử - văn hóa đặc trưng, là nhân chứng cho quá trình phát triển đô thị TP HCM.

Trải qua 155 năm tồn tại, công trình có nhiều thay đổi về hình thái và công năng. Năm 2011, cột cờ được trùng tu với kiến trúc phần cột kết hợp khối lõi hình bát giác, mái dốc và khối đa giác thấp hơn cũng mái dốc. Phần dưới cột cờ sử dụng làm nhà truyền thống trưng bày ảnh về Sài Gòn xưa. Năm 2016, công trình được xếp hạng di tích lịch sử cấp thành phố.

Hiện công trình xuống cấp, đặc biệt ở phần chân cột với các mảng tường bị bong tróc, ố đen. Phần cửa gỗ dưới cột bị mối mọt, một số vị trí nền gạch bị lún nứt. Ở cột cờ, phần ốp gỗ tại tầng trệt cũng hư hỏng, cột ở tầng hai bị khoan thủng, dây cáp nối từ cột xuống nền đất bị hoen gỉ...

Gia Minh