Trung tâm khoa học của GS Trần Thanh Vân được miễn tiền thuê đất

Bình ĐịnhTrung tâm Quốc tế khoa học và giáo dục liên ngành do GS Trần Thanh Vân sáng lập, ở Quy Nhơn, được Thủ tướng đồng ý miễn tiền thuê đất trong 10 năm.

Ngày 8/4, TS Trần Thanh Sơn, Phó giám đốc điều hành Trung tâm Quốc tế khoa học và giáo dục liên ngành (ICISE) cho biết, Thủ tướng vừa đồng ý miễn tiền thuê đất cho diện tích gần 17 ha của trung tâm, từ năm 2011 đến 2020. Trung tâm cũng không bị tính tiền chậm nộp tương ứng số tiền thuê đất được miễn.

Quyết định nhằm đáp ứng kiến nghị của GS Trần Thanh Vân (Chủ tịch Hội khoa học Gặp gỡ Việt Nam, sáng lập ICISE). Năm 2008 GS Vân đã chọn TP Quy Nhơn để xây dựng trung tâm hội nghị, nghiên cứu, nghỉ dưỡng cho các nhà khoa học trong nước và quốc tế. Việc này nhằm hỗ trợ, tạo điều kiện thúc đẩy khoa học Việt Nam phát triển, giao lưu thế giới.

Để hoàn thiện thủ tục đầu tư dự án, Hội Khoa học Gặp gỡ Việt Nam thành lập pháp nhân là Công ty TNHH Trung tâm quốc tế khoa học và giáo dục liên ngành. Tháng 8/2011, UBND Bình Định giao cho ICISE hơn 21 ha ở thung lũng Quy Hòa, phường Ghềnh Ráng, TP Quy Nhơn.

Trong đó, hơn 4,3 ha quy hoạch xây dựng khách sạn, nhà hàng được Trung tâm ICISE nộp tiền thuê đất 50 năm. Riêng diện tích gần 17 ha được xây dựng các công trình đài thiên văn, khu trung tâm dự bị sau đại học, khu dự án trường kỹ sư chất lượng cao, phục vụ hội nghị, hội thảo quốc tế...

Khi ấy, lãnh đạo tỉnh Bình Định hứa sẽ miễn tiền thuê đất đối với diện tích dành cho công trình nghiên cứu, phát triển khoa học. Tuy nhiên, mô hình ICISE quá mới, vượt thẩm quyền nên tỉnh không thể áp dụng quy định hiện hành. Những năm sau, trung tâm đều nhận được thông báo đòi nợ tiền thuê đất 17 ha do cơ quan thuế Bình Định gửi. Giữa năm 2020, số nợ thuế hơn 7 tỷ đồng.

Năm 2019, UBND tỉnh Bình Định đề nghị Bộ Khoa học và Công nghệ xem xét, trình Thủ tướng cho miễn tiền thuê đất với phần diện tích 17 ha trong vòng 50 năm. Bộ này cho rằng ICISE hoạt động mang tính chất khoa học, giáo dục và đào tạo chứ không vì mục đích lợi nhuận. Trung tâm còn góp phần phát triển khoa học trong nước, trở thành cầu nối khoa học giữa Việt Nam và thế giới...

Theo Bộ Khoa học và Công nghệ, việc miễn tiền thuê đất cho trung tâm thuộc trường hợp đặc biệt, có thể áp dụng khoản 11 Điều 19 Nghị định 46/2014. Thế nhưng, theo Bộ Tài chính, ICISE là doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực khoa học và giáo dục, nên không thuộc đối tượng miễn toàn bộ tiền sử dụng đất.

Song từ khi hoạt động đến nay, trung tâm gặp nhiều khó khăn, riêng giai đoạn 2011-2018 lỗ gần 16 tỷ đồng. Do đó Bộ Tài chính đề nghị Thủ tướng miễn tiền thuê đất cho trung tâm từ 2011 đến hết 2020, chứ không miễn thời hạn 50 năm như kiến nghị.

TS Trần Thanh Sơn nói: "Chúng tôi rất vui mừng vì Thủ tướng đồng ý miễn thuế 10 năm đầu nhưng dự án còn thời gian dài 40 năm. Chính phủ nên có thay đổi cơ chế, miễn tiền thuê đất để trung tâm yên tâm hoạt động". Điều này không chỉ hỗ trợ về tài chính, mà còn thể hiện ủng hộ của Chính phủ với nghiên cứu khoa học, khuyến khích các nhà khoa học Việt kiều đóng góp cho đất nước.

GS Trần Thanh Vân là người Pháp gốc Việt. Năm 1953, khi 16 tuổi ông rời quê hương Quảng Bình đến Pháp du học. Với nỗ lực không ngừng nghỉ, ông trở thành bậc thầy trong lĩnh vực lý thuyết vật lý nguyên tử. Năm 2012, ông là một trong ba người châu Á được tặng Huy chương Tate của Hội vật lý Mỹ.

Trên cơ sở kinh nghiệm và từ những thành công của Gặp gỡ Moriond (46 năm) và Gặp gỡ Blois (22 năm), năm 1993 GS Vân đã sáng lập Hội Khoa học Gặp gỡ Việt Nam nhằm hỗ trợ quê hương trong lĩnh vực khoa học và giáo dục.

Phạm Linh