Trình Quốc hội hai dự án hồ chứa nước hơn 5.300 tỷ đồng

Quốc hội nghe báo cáo về chủ trương chuyển mục đích sử dụng rừng để xây hồ chứa nước sông Than (tỉnh Bình Thuận) và Bản Mồng (tỉnh Nghệ An), ngày 2/11.

Thừa ủy quyền Thủ tướng, báo cáo tại phiên họp, Bộ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường, cho biết dự án hồ chứa nước sông Than được UBND tỉnh Ninh Thuận phê duyệt lần đầu năm 2010 với tổng mức đầu tư hơn 716 tỷ đồng; diện tích sử dụng đất 801 ha. Sau đó, dự án phải tạm dừng do khó khăn về vốn. Năm 2016, hạn hán xảy ra nghiêm trọng, nhu cầu chống hạn cấp bách, dự án được đưa vào kế hoạch vốn trái phiếu Chính phủ giai đoạn 2017-2020. Năm 2017, tỉnh Ninh Thuận phê duyệt điều chỉnh tổng mức đầu tư 855 tỷ đồng.

Dự án sẽ cấp nước tưới cho 4.500 ha đất canh tác; cấp nước sinh hoạt cho 20.000 hộ dân vùng hạ lưu; cấp 24 triệu m3/năm cho các ngành kinh tế khác; cấp nước bổ sung cho các hồ chứa nước Lanh Ra, Tà Ranh và Bầu Zôn, cắt giảm lũ cho khu vực hạ du và tình trạng ngập úng.

Dự án được khởi công xây dựng vào tháng 7/2018 đến nay đã triển khai được khoảng 35% khối lượng công việc.

Chính phủ đề nghị Quốc hội xem xét, quyết định chủ trương chuyển mục đích sử dụng 431 ha rừng (gồm 100 ha rừng phòng; 309 ha rừng sản xuất; diện tích đưa ra ngoài quy hoạch ba loại rừng 21,65 ha) để thực hiện dự án.

Dự án hồ chứa nước Bản Mồng được Thủ tướng cho phép đầu tư từ năm 2006, khởi công năm 2010. Nhưng đến năm 2011, dự án tạm dừng. Năm 2017, dự án được bố trí vốn trở lại trong trung hạn 2016-2020; cho phép phân kỳ hai giai đoạn. Giai đoạn một với tổng mức đầu tư 4.455 tỷ đồng (vốn trái phiếu Chính phủ 3.744 tỷ đồng; vốn doanh nghiệp 711 tỷ đồng).

Dự án sẽ cấp nước cho sản xuất nông nghiệp (tưới 18.871 ha), cấp nước cho công nghiệp, dân sinh; bổ sung nước về mùa kiệt cho sông Cả với lưu lượng 22 m3/s và cho hai hệ thống thủy lợi lớn ở hạ du là Nam và Bắc Nghệ An; kết hợp phát điện (45 MW); tích nước phòng lũ, giảm lũ cho hạ du sông Hiếu; phục vụ phát triển công nghiệp, du lịch.

Đến nay, dự án đã xây dựng được 90% khối lượng công việc; lũy kế giải ngân đạt 83% và dự kiến đến cuối năm 2020 cơ bản hoàn thành giai đoạn một.

Chính phủ đề nghị Quốc hội xem xét quyết định chủ trương chuyển mục đích sử dụng 1.131 ha đất rừng trên địa bàn hai tỉnh Nghệ An (544,77 ha) và Thanh Hóa (586,45 ha); trong đó có 312,95 ha rừng phòng hộ, 661,08 ha rừng sản xuất và 157,19 ha rừng ngoài quy hoạch lâm nghiệp để thực hiện dự án.

Thảo luận tại tổ sau đó, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết, hôm nay Chính phủ trình ra Quốc hội đề nghị chủ trương chuyển mục đích sử dụng rừng để thực hiện dự án hồ chứa nước Sông Than (tỉnh Ninh Thuận) và hồ chứa nước Bản Mồng (tỉnh Nghệ An).

"Chính phủ trình ra Quốc hội hai công trình và chứng minh rằng, công trình đó lấy một ít đất rừng nhưng có tác dụng rất lớn là để giải quyết đời sống, nước uống sinh hoạt ở khu vực đó. Chứng minh được thì Quốc hội mới thông qua. Còn những công trình thuỷ điện nhỏ tôi đồng ý là nên rất hạn chế", Thủ tướng nêu rõ.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cũng mong muốn các đại biểu ủng hộ hai dự án này vì đây là vấn đề an ninh hồ nước. "Đây là vấn đề an toàn nguồn nước, vùng khô hạn nên cần thiết phải làm. Nguyên tắc làm hồ đập phá rừng thì phải trồng lại chỗ khác. Đây là vấn đề để đảm bảo nước sinh hoạt, sản xuất cho bà con chứ không phải làm du lịch để phá rừng, hay khai thác gỗ lậu, làm thủy điện tràn lan không đúng quy hoạch", bà Ngân nói.

Hoàng Thùy - Viết Tuân