Tọa đàm trực tuyến “Tháo gỡ đình trệ vận tải hàng hóa do Covid-19”

Nhiều địa phương áp dụng Chỉ thị 16, làm sao để khắc phục ùn tắc giao thông, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho cung ứng, vận chuyển hàng hóa?

Ngày 25/7, Chính phủ có văn bản chỉ đạo về việc vận chuyển hàng hóa thiết yếu phục vụ đời sống người dân vùng có dịch Covid-19 gửi các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Theo đó, để khắc phục tình trạng ùn tắc giao thông, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho việc cung ứng, vận chuyển, lưu thông hàng hóa thiết yếu, lương thực, thực phẩm, Chính phủ yêu cầu không thực hiện kiểm tra đối với các phương tiện vận chuyển các mặt hàng này trên các tuyến đường cao tốc, quốc lộ, tỉnh lộ, đường giao thông liên huyện, giao thông đô thị trên phạm vi cả nước.

Những ngày qua, vấn đề đảm bảo vận tải hàng hóa thiết yếu để phục vụ người dân và không đứt gãy chuỗi sản xuất đã trở thành vấn đề cốt yếu trong đời sống xã hội. Tuy nhiên, vận tải trong mùa dịch gặp rất nhiều khó khăn.

Để bạn đọc nắm được thông tin mới nhất về “luồng xanh” vận tải, 8h30 ngày 26/7, Báo Giao thông tổ chức buổi tọa đàm trực tuyến “Tháo gỡ đình trệ vận tải hàng hóa do Covid-19”.

Tọa đàm tổ chức tại trụ sở Báo Giao thông, số 2 Nguyễn Công Hoan, quận Ba Đình, Hà Nội. Các khách mời tham gia qua ứng dụng công nghệ trực tuyến, đảm bảo giãn cách phòng dịch.

Khách mời dự tọa đàm gồm có:

- Bà Phan Thị Thu Hiền - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Đường bộ

- Bà Lê Việt Nga - Phó Vụ trưởng Vụ thị trường trong nước, Bộ Công thương

Ông Trần Thanh Hải, Phó cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công thương:

- Ông Vũ Duy Tùng- Giám đốc Sở GTVT Hải Phòng

- Ông Đào Việt Long - Phó Giám đốc Sở GTVT Hà Nội

- PGS. Trần Đắc Phu - nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Cố vấn cao cấp Trung tâm Đáp ứng khẩn cấp sự kiện Y tế công cộng Việt Nam

- Ông Nguyễn Văn Quyền - Chủ tịch Hiệp hội Vận tải Ô tô Việt Nam

- Ông Trần Đức Nghĩa - Uỷ viên BCH Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ Logistics Việt Nam

- Ông Trần Văn Hào - Chủ tịch HĐQT, Tổng giám đốc Công ty Thái Việt Trung

Tại tọa đàm, các khách mời sẽ thông tin tới bạn đọc về thực trạng vận tải trong mùa dịch, những khó khăn trong việc vận chuyển, phân phối hàng hóa, các quy định y tế phòng dịch với tài xế, phương tiện, hàng hóa; đặc biệt là việc tổ chức triển khai kịp thời “luồng xanh” vận tải, thực hiện nghiêm túc chỉ đạo nói trên của Chính phủ.

Chương trình được thực hiện dưới dạng tọa đàm trực tuyến có tính tương tác cao giữa độc giả và khách mời, được tường thuật trực tiếp trên báo Giao thông điện tử và các ứng dụng liên quan.

Các câu hỏi của độc giả gửi trực tiếp vào module chương trình hoặc chuyển về địa chỉ email bandoc@baogiaothong.vn.

Thưa ông Nguyễn Văn Quyền, làn sóng dịch bệnh lần thứ 4 đã tác động ra sao đến hoạt động của các doanh nghiệp vận tải, đặc biệt là từ thời điểm dịch bệnh bùng phát mạnh tại TP HCM, các tỉnh phía Nam và một số địa phương gần đây?

Ông Nguyễn Văn Quyền - Chủ tịch Hiệp hội vận tải ô tô VN:

Hiệp hội thường xuyên nhận được thông tin phản ánh từ phía địa phương cũng như doanh nghiệp hội viên. Chúng tôi đã có nhiều văn bản báo cáo lên cơ quan thẩm quyền.

Theo đó, trong điều kiện dịch bệnh kéo dài, hoạt động vận tải bị ảnh hưởng nghiêm trọng. So với trước dịch, sản lượng vận tải hành khách giảm sút 20-30%; Vận tải hợp đồng du lịch gần như đóng băng; doanh thu vận tải hàng hoá giảm sút 20-30%; Số xe phải nằm liệt trên bãi có thời điểm lên tới hơn 50%.

Đặc biệt khâu vận tải hàng hoá lưu thông trên đường gặp rất nhiều khó khăn do các địa phương tăng cường biện pháp kiểm tra kiểm soát với lái xe và phương tiện khi lưu thông trên đường, các chi phí bị đội lên.

Đáng chú ý, nhiều đơn vị vận chuyển rau củ quả tươi sống, với áp lực thời gian vận tải nhanh, hàng hoá nhiều khi chưa được bao gói theo đúng quy cách, chưa được kiểm soát tận gốc, do đó khi lưu thông trên đường cũng phát sinh khó khăn...

Nói chung vận tải hàng hoá hiện vẫn có thể hoạt động được nhưng sản lượng cũng như chi phí tăng lên đặc biệt điều kiện làm việc của anh em lái xe cũng rất khó khăn do phải thực hiện quy định về xét nghiệm và cách ly khi đi từ địa phương vùng dịch.

Sản lượng hàng hoá thay đổi như vậy, ảnh hưởng ra sao đến việc cung ứng hàng hoá phục vụ sản xuất, xuất khẩu, tiêu dùng, đặc biệt tại các địa phương dịch bệnh căng thẳng như TP HCM, một số tỉnh thành phía Nam, thưa ông Trần Thanh Hải?

Ông Trần Thanh Hải, Phó cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công thương:

Đặc điểm đợt dịch này rất khác so với trước đây, biến chủng Delta lây lan rất nhanh và mạnh. Do vậy, các địa phương áp dụng biện pháp chống dịch cao nhất có những biện pháp trước đây chưa từng áp dụng. Điều này đã tác động tới ngành vận tải lớn hơn.

Về phía Bộ Công thương, chúng tôi thực hiện 3 nhiệm vụ gồm: Đảm bảo cung ứng nguồn vật liệu cho các ngành sản xuất: Đảm bảo lưu thông hàng hoá trong nước trong đó có hàng hoá thiết yếu dân sinh đặc biệt phục vụ các vùng giãn cách; Đảm bảo lưu thông nhóm hàng hoá xuất nhập khẩu…

Có thể thấy cả 3 nhóm hàng hoá này đều liên quan tới hoạt động logistics ở những loại hình vận chuyển khác nhau từ hàng không, đường bộ, đường biển…

Từ tháng 5 tới nay, chúng tôi theo dõi có những địa phương áp dụng biện pháp chống dịch với là mục tiêu cao nhất tuy nhiên những biện pháp này chưa có sự linh hoạt gây ra khó khăn ùn tắc cục bộ.

Thời gian qua Bộ Công thương đã phối hợp với bộ ngành đặc biệt Bộ GTVT, Bộ TT&TT có những biện pháp tháo gỡ kịp thời, có những biện pháp vừa đảm bảo chống dịch vừa lưu thông hàng hoá.

Thời gian qua, Bộ GTVT, Tổng cục Đường bộ VN có rất nhiều giải pháp tháo gỡ khó khăn cho hoạt động vận tải. Những ghi nhận bước đầu qua kiểm tra thực tế từ 4 tổ công tác của Bộ GTVT như thế nào, thưa bà Phan Thị Thu Hiền?

Bà Phan Thị Thu Hiền - Phó Tổng Cục trưởng Tổng cục đường bộ VN:

Quan điểm của Bộ GTVT thời gian qua là thực hiện quyết liệt phòng chống dịch Covid-19 nhưng không làm đứt gãy chuỗi hàng hoá. Dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể và các lãnh đạo Bộ, chúng tôi đã nhanh chóng triển khai nhiều giải pháp để đảm bảo giao thông thông suốt.

Bộ GTVT đã thành lập 4 đoàn công tác đến các địa phương, các tuyến QL, cao tốc để kiểm tra phát hiện kịp thời những khó khăn, vướng mắc. Đơn cử, có những địa phương còn quy định khác nhau về giấy xét nghiệm và thời hạn xét nghiệm. Hay có địa phương quy định chỉ áp dụng giấy xét nghiệm PCR, một số địa phương lại cho phép cả 2 loại.

Hiện Bộ Y tế quy định giấy xét nghiệm có thời hạn 72h, nhưng có địa phương lại quy định ngắn hơn.

Chúng tôi đã trao đổi và thống nhất giải pháp về các vấn đề trên để vận tải hàng hoá lưu thông tốt trong mùa dịch.

Kể từ khi bắt đầu thực hiện giãn cách theo Chỉ thị 16 của Thủ tướng, tình trạng ùn tắc tại các chốt kiểm soát dịch ở cửa ngõ Hà Nội, nhất là chốt Pháp Vân - Cầu Giẽ, chốt cầu Phù Đổng... vẫn diễn ra phức tạp. Xin hỏi ông Đào Việt Long, đến nay, Hà Nội có giải pháp gì để hạn chế ùn tắc tại đây?

Ông Đào Việt Long - Phó giám đốc Sở GTVT Hà Nội:

Ngay sau khi TP Hà Nội thực hiện giãn cách theo Chỉ thị 16 của Chính phủ, Sở GTVT đã phối hợp với các địa phương cấp thẻ ưu tiên trên "luồng xanh" vận tải hàng hóa để ưu tiên qua các chốt, giảm thủ tục kiểm soát, đảm bảo dịch bệnh, giảm ùn tắc giao thông.

Việc cấp thẻ ưu tiên trên "luồng xanh" vận tải hàng hóa giúp các phương tiện kết nối với với luồng xanh địa phương và quốc gia, từ đó lưu thông thuận tiện, nhanh chóng, không xảy ra ùn tắc.

Tại Hà Nội, chúng tôi đã lập 22 chốt kiểm dịch trên các tuyến đường cửa ngõ. Riêng chốt trên cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ, các lực lượng đã bố trí chốt trực trước trạm thu phí giáp hướng Hà Nam về Hà Nội để hướng dẫn phương tiện không thuộc diện dán thẻ ưu tiên quay đầu luôn, phương tiện đã dán nhãn nhận diện luồng xanh được hướng dẫn cho đi. Đến thời điểm này, chốt Pháp Vân - Cầu Giẽ đã thông thoáng hơn, tình trạng ùn ứ giảm nhiều.

Hải Phòng cũng là đầu mối giao thông quan trọng của các tỉnh phía Bắc, tình hình tại đây thời gian qua như thế nào, thưa ông Vũ Duy Tùng?

Ông Vũ Duy Tùng, Giám đốc Sở GTVT Hải Phòng:

Những ngày đầu khi Chính phủ có chỉ thị về giãn cách xã hội đối với 19 tỉnh ở phía Nam, Hải Phòng đã có kế hoạch, phương án để tham mưu cho thành phố làm sao để ưu tiên vận chuyển hàng hoá thiết yếu theo hướng dẫn của Chính phủ, theo Chỉ thị 16.

Hiện nay, xe đang được lưu thông thuận lợi qua các chốt kiểm soát dịch bệnh trên địa bàn thành phố Hải Phòng và không còn ùn tắc giao thông.

Sở GTVT Hải Phòng đã chủ động tham mưu với thành phố: Đối với những xe đi từ vùng có dịch về sẽ đi theo luồng riêng và ngoài kiểm soát về điều kiện ATGT còn kiểm soát phiếu xét nghiệm Covid-19.

Đối với những xe đi từ các tỉnh, thành phố khác, không phải vùng đang thực hiện giãn cách theo Chỉ thị 16 của Chính phủ thì các chốt kiểm soát dịch bệnh ra vào thành phố sẽ không kiểm soát.

Đối với nội đô thành phố thì Hải Phòng có thẻ nhận diện và phương tiện không phải chịu kiểm soát, chỉ thực hiện kiểm soát tại bến cảng, điểm tập kết hàng hoá. Việc này Hải Phòng đã làm rất tốt và nhận được sự đồng tình của doanh nghiệp, lái xe.

Xin hỏi bà Phan Thị Thu Hiền, hoạt động cấp thẻ ưu tiên trên "luồng xanh" vận tải hàng hóa qua phần mềm đã hỗ trợ ra sao cho các tài xế, doanh nghiệp vận tải? Thời gian trung bình để được cấp phép là bao nhiêu? Những ngày qua đã cấp được bao nhiêu thẻ, giảm được bao nhiêu thủ tục; rút ngắn được bao nhiêu thời gian; tiết kiệm được bao nhiêu chi phí? Những lỗi phổ biến khi doanh nghiệp khai báo online đã được khắc phục, xử lý ra sao? Nhiều doanh nghiệp gửi kiến nghị đến báo chí rằng khai báo 1-2 ngày chưa nhận được trả lời, không biết hồ sơ sai những gì?

Bà Phan Thị Thu Hiền - Phó Tổng Cục trưởng Tổng cục đường bộ VN:

Liên quan đến nội dung "luồng xanh", đầu tiên tôi xin đề cập trước việc vì sao lại xuất hiện khái niệm “luồng xanh”, định nghĩa cụ thể luồng xanh này là như thế nào... Hiện nhiều người vẫn chưa hiểu hết và còn thấy rất mới.

Luồng xanh vận tải được triển khai khi các địa phương thực hiện giãn cách, cách ly theo Chỉ thị 16. Trong giai đoạn này, yêu cầu cần có giải pháp đột phá tạo điều kiện cho phương tiện lưu thông thuận lợi, nên cần xây dựng luồng xanh.

Luồng xanh là các phương tiện được đi trên một số tuyến giao thông cụ thể và trên tuyến đó sẽ được tạo điều kiện thuận tiện để lưu thông. Việc cấp thẻ nhận diện để các phương tiện lưu thông luồng xanh được các Sở GTVT triển khai thực hiện. Đầu tiên thực hiện tại TP HCM, các doanh nghiệp, phương tiện được Sở GTVT cấp thẻ nhận diện có mã QR Code để vận chuyển hàng hoá thiết yếu vào thành phố khi TP HCM thực hiện giãn cách xã hội.

Hệ thống này thông qua phần mềm quản lý, doanh nghiệp không phải đến cơ quan quản lý Nhà nước mà chỉ cần gửi thông tin qua email, zalo. Chúng tôi sẽ xem xét hành trình, từ đó trả kết quả cấp thẻ nhận diện cho doanh nghiệp qua email, zalo. Từ đó, DN tra cứu qua mã QR Code mà Sở GTVT đã chuyển để tự in giấy nhận diện, có thông tin cụ thể về hành trình chuyến đi, cũng như thông tin về phương tiện để phương tiện được lưu thông thuận tiện.

Chúng tôi cũng làm việc với Bộ Y tế, các cơ quan, địa phương, đề nghị khi phương tiện có giấy nhận diện, đi qua các chốt kiểm dịch sẽ được lưu thông. Đến nay, các địa phương đã phối hợp tốt việc này, ưu tiên tối đa cho phương tiện đã có giấy nhận diện.

Tới đây, chúng tôi đề nghị các DN khi in giấy nhận diện cần in bổ sung để dán trên hai cửa xe, chỉ cần dùng smartphone là có thể tra cứu được thông tin từ cơ quan quản lý nhà nước để nhận diện ngay được xe này đã đăng ký chưa, nội dung thông tin như thế nào.

Chúng tôi cũng đề nghị các Hiệp hội Vận tải yêu cầu các DN vận tải khai báo, đăng ký tên lái xe, người đi cùng trên xe vận tải luồng xanh để các cơ quan chức năng có thể dễ dàng hậu kiểm.

Tôi cũng muốn nói thêm, hiện mới chỉ cấp giấy nhận diện cho phương tiện, còn lái xe và người trên xe thì chưa cấp. Do đó, người trên xe phải chấp hành nghiêm các quy định của Bộ Y tế như có giấy xét nghiệm âm tính, hạn chế tiếp xúc…

Luồng xanh ưu tiên cho xe qua nhưng không có nghĩa buông lỏng phòng chống dịch. Đây là tiêu chí bắt buộc với xe luồng xanh. Chúng tôi yêu cầu các DN vận tải phải kiểm tra, kiểm soát, nắm chắc hành trình di chuyển của lái xe, để từ đó có thể kiểm tra, xử lý nghiêm nếu lái xe không đảm bảo quy định phòng chống dịch cũng như đi lại. Bởi mỗi lái xe đều có thể có rủi ro khi đi vào vùng dịch, có thể là tác nhân đưa mầm bệnh ra cộng đồng. Do đó, phải đảm bảo nghiêm ngặt an toàn phòng chống dịch từ lái xe, người đi trên xe. Các DN phải kiểm tra và chuẩn bị đầy đủ các biện pháp đảm bảo cho lái xe

Một vấn đề nữa tôi muốn đề cập, hiện nay, trên phần mềm của Tổng cục Đường bộ VN và theo báo cáo từ các Sở GTVT địa phương, cả nước đã cấp gần 55.000 phương tiện lưu thông bằng giấy nhận diện luồng xanh. Chúng tôi đang nỗ lực để triển khai thuận lợi nhất cho DN và lái xe. Kể từ khi TP Hà Nội triển khai giãn cách theo Chỉ thị 16, số lượng phương tiện đăng ký giấy nhận diện luồng xanh tăng rất cao, gây nên sự quá tải đột ngột, tạm thời với cơ quan quản lý nhà nước. Sở GTVT Hà Nội hiện đang nhận rất nhiều hồ sơ và đang rất nỗ lực làm ngày làm đêm để giải quyết nhanh nhất. Trong khi đó, hệ thống có trữ lượng nhất định, nên nếu có sự chậm trễ trong việc trả kết quả qua phần mềm, rất mong doanh nghiệp có sự chia sẻ với cơ quan quản lý nhà nước.

Thưa ông Trần Đức Nghĩa, ngoài những vấn đề người đứng đầu Công ty Thái Việt Trung đã đề cập, các doanh nghiệp trong Hiệp hội còn gặp phải những cản trở, tắc nghẽn gì?

Ông Trần Đức Nghĩa, Uỷ viên BCH Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ Logistics Việt Nam:

Trong thời gian vừa qua, khi các địa phương áp dụng các biện pháp phòng chống dịch bệnh đã gây ảnh hưởng rất nhiều. Cụ thể đối với doanh nghiệp vận tải đường bộ chúng tôi đang ở trong tình trạng kiệt quệ, hơn 1 năm chịu tác động dịch bệnh, doanh thu suy giảm, chi phí tăng lên.

Chẳng hạn một công ty có 150 lái xe, hiện hàng tháng phải chi trả hơn 300 triệu đồng phí xét nghiệm các loại. Đây là một chi phí khủng khiếp.

Nhìn lại có một số vấn đề. Cụ thể không có cơ quan nào đứng ra lĩnh xướng biện pháp phòng dịch, dẫn tới khó khăn ở khắp mọi nơi cho doanh nghiệp.

Cũng như ông Hào vừa dẫn giải, trên địa bàn Quảng Ninh tôi không hiểu lý do vì sao khi vào khu vực cửa khẩu phải test trong khi bắt đầu vào tỉnh lái xe đã phải test PCR. Sự thiếu nhất quán còn thể hiện ở việc các địa phương ứng xử thế nào đối với đường quốc lộ.

Tại Hải Dương khi dịch lần 3 bùng phát, UBND tỉnh đã cho đóng cửa quốc lộ 18 và 52. Trong khi đó, tại lần dịch thứ 4, Bắc Ninh và Bắc Giang vẫn duy trì vận chuyển hàng hoá quốc lộ 1A và 18 bình thường, mặc dù mức độ dịch bệnh tại đây nghiêm trọng hơn rất nhiều.

Đây chính là điểm thành công của địa phương trong việc chống dịch mà không đóng cửa quốc lộ.

Mới đây nhất, cũng có thể thấy sự khác biệt giữa TP.HCM và Hà Nội. Trong khi quốc lộ 1A qua địa bàn TP.HCM không bị đóng cửa khi áp dụng Chỉ thị 16.

Tuy nhiên tại Hà Nội đã nhất quán quan điểm đóng cửa quốc lộ 1A để phong toả địa bàn. Tôi cho rằng trong trường hợp này chúng ta hoàn toàn có lựa chọn khác để đảm bảo quá trình lưu thông hàng hoá trên quốc lộ khi đi qua đị phận của mình.

Ngoài ra vấn đề khác biệt trong quy định phòng chống dịch bệnh còn liên quan tới thời hạn và cách thức test với lái xe.

Điểm nữa khi thay đổi hoặc áp đặt quy định, hầu hết các địa phương có xu hướng áp dụng rất nhanh gây lúng túng cho doanh nghiệp.

Ví dụ tại Hải Phòng từ ngày 18 đến 20/7, 3 cửa ngõ đi vào Hải Phòng bị ách tắc nghiêm trọng bởi áp dụng dán tem cho các phương tiện và xét nghiệm lái xe trong khi các tỉnh khác chưa áp dụng, các DN chưa thể cập nhật thông tin. Điều này gây thiệt hại cho doanh nghiệp. Hiệp hội chúng tôi ước tính tình trạng trên đã gây thiệt hại ít nhất 100 tỷ đồng/ngày.

Tiếp tục cập nhật...