Thu hồi hàng ngàn hecta đất cho nhiều dự án “xí phần”, vi phạm không xử lý

TTO - Trong gần 10.200ha đất tỉnh Khánh Hòa “thu hồi để phát triển kinh tế-xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng” có hơn 6.692ha thu cho các nhà đầu tư, tư nhân làm dự án. Nhiều chủ dự án “xí phần đất” để “treo” hàng chục năm, vi phạm không xử lý.

Núi Cô Tiên và danh thắng quốc gia vịnh Nha Trang bị đào núi, lấp biển làm các dự án - Ảnh: PHAN SÔNG NGÂN

HĐND tỉnh Khánh Hòa vừa có kết quả giám sát về việc thu hồi đất 1.692 dự án do UBND tỉnh đã trình và HĐND tỉnh đã thông qua và 29 dự án đầu tư ngoài ngân sách chậm tiến độ ở khu vực phía bắc TP Nha Trang.

Theo kết quả giám sát, trong 4 năm (từ cuối các năm 2014-2018) UBND tỉnh Khánh Hòa đã trình và HĐND tỉnh thông qua các danh mục dự án "cần thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng" tổng diện tích 10.199ha.

Gần 2/3 đất thu hồi, với hơn 6.662ha để giao cho các nhà đầu tư, tư nhân thực hiện 210 dự án bằng vốn và theo nhu cầu kinh doanh.

Theo đoàn giám sát, khi trình các danh mục dự án thu hồi đất kể trên, UBND tỉnh Khánh Hòa không kèm theo dự thảo kế hoạch sử dụng đất hằng năm của cấp huyện theo quy định của Luật đất đai 2013. 

Có những cái gọi là "dự án" nhưng chưa đủ các điều kiện theo quy định của Luật đầu tư; hoặc mới chỉ có đề xuất của doanh nghiệp và công văn "đồng ý về chủ trương" nhưng vẫn được UBND tỉnh đưa vào danh mục thu hồi đất trình HĐND tỉnh thông qua.

UBND tỉnh cũng không quan tâm đến các điều kiện của các dự án đã trình có phải là "dự án đầu tư" không, tiến độ sử dụng đất và thực hiện dự án cụ thể ra sao, kinh phí bồi thường, giải tỏa thu hồi đất, tính khả thi của dự án...

Theo HĐND tỉnh Khánh Hòa, có rất nhiều dự án sau 3 năm đã giao đất cho các nhà đầu tư nhưng chưa có quyết định thu hồi đất hoặc chưa được phép chuyển mục đích sử dụng đất. Thế nhưng, tỉnh không thực hiện đúng quy định của Luật đất đai về việc "phải điều chỉnh, hủy bỏ và phải công bố công khai việc điều chỉnh, hủy bỏ việc thu hồi đất đó".

Nhiều dự án vi phạm, chậm tiến độ thành "dự án treo" kéo dài 10 năm đến 12-13 năm nhưng không bị xử lý.

Hậu quả, "việc giải quyết quyền lợi của người dân trong thực hiện bồi thường, giải tỏa, tái định cư chậm, chưa hài hòa; một số gia đình tại khu vực dự án không được xây dựng, sửa chữa nhà cửa do "dự án treo" kéo dài nhiều năm; gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng mỹ quan đô thị; lãng phí tài nguyên đất đai; dẫn đến bức xúc trong nhân dân, gia tăng khiếu nại, khiếu kiện thời gian qua".

Vì vậy, HĐND tỉnh đề nghị UBND tỉnh phải "kiên quyết chấm dứt tình trạng "đánh trống, ghi tên", "xí chỗ" đất để dành thực hiện dự án sau này, không khả thi, không đúng quy định" và "xử phạt nghiêm tất cả các hành vi vi phạm về đầu tư và về đất đai của chủ đầu tư, kiên quyết chấm dứt dự án, thu hồi giấy chứng nhận đầu tư đối với các chủ đầu tư đã có vi phạm tiến độ kéo dài, những dự án không phù hợp với quy hoạch".