Thành bậc đá điện Kính Thiên - tuyệt tác kiến trúc điêu khắc thời Lê sơ

3 năm trước Nguồn: Báo Xây Dựng

Điện Kính Thiên (được xây dựng năm 1428 đời Vua Lê Thái Tổ và hoàn thiện vào đời Vua Lê Thánh Tông) - cung điện quan trọng bậc nhất, nơi cử hành các nghi lễ long trọng nhất của triều đình, nơi đón tiếp sứ giả nước ngoài và là nơi thiết triều bàn những việc quốc gia đại sự. Đến 1886 điện bị phá hủy, hiện chỉ còn di tích thềm bậc và nền điện (trong khu Thành cổ Hà Nội ngày nay). Rồng đá trong hệ thống thành bậc điện Kính Thiên là một di sản kiến trúc nghệ thuật tuyệt tác, tiêu biểu cho nghệ thuật điêu khắc thời Lê sơ.

Thành bậc điện Kính Thiên - tuyệt tác điêu khắc thời Lê sơ

thanh bac da dien kinh thien tuyet tac kien truc dieu khac thoi le so
Hệ thống thềm bậc theo hướng chính Nam, được xây bằng những phiến đá hộp lớn gồm 10 bậc, có 4 rồng đá chia thành 3 lối lên đều nhau tạo thành Thềm Rồng.
thanh bac da dien kinh thien tuyet tac kien truc dieu khac thoi le so
Thềm bậc có kích thước: ngang 13,7m, dọc 4,45m, cao 2,1m. Đôi rồng đá khắc chạm năm 1467 là những bộ phận điêu khắc bằng đá còn tương đối nguyên vẹn.
thanh bac da dien kinh thien tuyet tac kien truc dieu khac thoi le so
Rồng đá điện Kính Thiên là một di sản kiến trúc nghệ thuật tuyệt tác, tiêu biểu cho nghệ thuật điêu khắc thời Lê sơ. Được chạm trổ bằng đá xanh, rồng đá có đầu nhô cao, đầu to, mắt tròn lồi, sừng dài có nhánh, bờm lượn ra sau. Thân rồng uốn lượn mềm mại thành nhiều vòng cung, nhỏ dần về phía nền điện, trên lưng có đường vây dài nhấp nhô như vân mây, tia lửa.
thanh bac da dien kinh thien tuyet tac kien truc dieu khac thoi le so
Kích thước, cấu trúc và hoa văn trang trí của thành bậc không bắt gặp, không lặp lại ở các di tích, di vật khảo cổ cùng loại khác.
thanh bac da dien kinh thien tuyet tac kien truc dieu khac thoi le so
Hệ thống thành bậc điện Kính Thiên (thường được gọi là thành bậc rồng điện Kính Thiên) chính thức được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quyết định công nhận là Bảo vật quốc gia từ tháng 12/2020.
thanh bac da dien kinh thien tuyet tac kien truc dieu khac thoi le so
Chạm khắc mây hóa rồng (mặt ngoài bậc thềm) ở điện Kính Thiên là mảng chạm khắc hoa văn cổ có quy mô lớn nhất hiện nay.
thanh bac da dien kinh thien tuyet tac kien truc dieu khac thoi le so
Hoa sen dây và các họa tiết khác thể hiện tư tưởng Phật giáo; sự biến chuyển từ hình tượng tả thực hoa sen thời Lý - Trần (TK XI - XIV) sang mô típ hoa sen có sự pha trộn giữa hoa sen, hoa cúc và hoa mẫu đơn lại cho thấy những ảnh hưởng và ngày càng chiếm ưu thế của Nho giáo thời Lê sơ (TK XV).
thanh bac da dien kinh thien tuyet tac kien truc dieu khac thoi le so
Hình tượng rồng đầu ngẩng cao, chân có đủ năm móng sắc nhọn và hình mây hóa rồng được thể hiện trên các thành bậc là hình ảnh thể hiện sự biểu trưng quyền lực của nhà vua.
thanh bac da dien kinh thien tuyet tac kien truc dieu khac thoi le so
2 thành bậc chạm rồng ở giữa và 2 thành bậc chạm mây hóa rồng hai bên tạo thành ba lối lên xuống. Trong đó lối đi giữa dành riêng cho nhà vua.
thanh bac da dien kinh thien tuyet tac kien truc dieu khac thoi le so
Đây là các thành ốp lối đi chính giữa của điện Kính Thiên - Chính Điện quan trọng nhất trong hệ thống cung điện của Cấm thành Thăng Long thời Lê.
thanh bac da dien kinh thien tuyet tac kien truc dieu khac thoi le so
Ngày nay, không gian nơi này đã trở thành một di tích "kép" cho cả hai thời đại: Điện Kính Thiên của Hoàng thành Thăng Long xưa và Bộ Tổng Chỉ huy Quân đội nhân dân Việt Nam- di tích lịch sử quan trọng trong dòng lịch sử hiện đại Việt Nam. Nơi đây cũng thường xuyên tổ chức sự kiện văn hóa lớn, trưng bày, triển lãm các công trình, tác phẩm nghệ thuật thu hút đông đảo người dân và du khách tới thưởng lãm.
thanh bac da dien kinh thien tuyet tac kien truc dieu khac thoi le so
Nền và thềm bậc điện là di tích ít ỏi trong kiến trúc hoàng cung thời Lê còn sót lại đến ngày nay, phần nào phản ánh được quy mô hoành tráng của điện Kính Thiên xưa.
thanh bac da dien kinh thien tuyet tac kien truc dieu khac thoi le so
Phía bắc của nền Điện Kính Thiên còn có một thềm 7 bậc lên xuống nhỏ hơn so với bậc thềm chính ở phía nam. Hai bên bậc thềm có 2 rồng đá mang niên đại Lê Trung Hưng (thế kỷ XVII-XVIII).
thanh bac da dien kinh thien tuyet tac kien truc dieu khac thoi le so
Thân rồng dài 3,4m; uốn 7 khúc, thân có vẩy, lưng như hàng vây cá, chân rồng 5 móng như thềm rồng phía trước… Hai bên lan can trang trí hoa sen, sóng nước, đao, lửa, vân mây... cá hóa rồng rất trau chuốt, tinh xảo.
thanh bac da dien kinh thien tuyet tac kien truc dieu khac thoi le so
Đây là những hiện vật vô cùng quý giá, biểu tượng cho sức sống mãnh liệt, trường tồn của văn hóa dân tộc Việt Nam.

Điểm nhấn trong quy hoạch đô thị Bắc Ninh

(Xây dựng) - Tỉnh Bắc Ninh đang đẩy mạnh triển khai các quy hoạch đô thị với nhiều điểm nhấn đáng chú ý, nhằm hướng tới mục tiêu trở thành đô thị loại I và thành phố trực thuộc Trung ương trước năm 2030.

2 tháng trước

Trình Thủ tướng Chính phủ Quy hoạch Thành phố Hồ Chí Minh muộn nhất trong nửa đầu tháng 7/2024

(Xây dựng) - Văn phòng Chính phủ vừa ban hành Thông báo số 269/TB-VPCP ngày 22/6/2024 kết luận của Thường trực Chính phủ về Quy hoạch Thành phố Hồ Chí Minh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

2 tháng trước

Long Biên (Hà Nội): Phê duyệt điều chỉnh cục bộ quy hoạch khu đất xây trường học phường Thạch Bàn

(Xây dựng) - Phó Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội Dương Đức Tuấn đã ký ban hành Quyết định số 2689/QĐ-UBND ngày 22/5/2024 về việc phê duyệt điều chỉnh cục bộ quy hoạch phân khu đô thị N10, tỷ lệ 1/2.000 tại các ô đất ký hiệu G.6/TH, G.6/THCS và G.6/THPT, phường Thạch Bàn, quận Long Biên.

3 tháng trước

Quy hoạch Thủ đô cần có "tầm nhìn mới - tư duy mới toàn cầu, tư duy Thủ đô và hành động Hà Nội"

(Xây dựng) - Ngày 24/5, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Lương Cường đã ký ban hành Kết luận số 80-KL/TƯ của Bộ Chính trị về Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Đồ án Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065.

3 tháng trước

Công bố quy hoạch vùng Trung du và miền núi phía Bắc

(Xây dựng) - Sáng 24/5, tại thành phố Việt Trì (Phú Thọ), Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổ chức Hội nghị Hội đồng điều phối vùng Trung du và miền núi phía Bắc lần thứ Ba và công bố quy hoạch vùng Trung du và miền núi phía Bắc thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

3 tháng trước

Nam Định: Phê duyệt nhiệm vụ và dự toán quy hoạch chung xây dựng Khu công nghiệp Hải Long và Nam Hồng

(Xây dựng) - Ngày 23/5, ông Trần Anh Dũng, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Nam Định ký Quyết định số 1090/QĐ-UBND và số 1093/QĐ-UBND về việc phê duyệt nhiệm vụ và dự toán quy hoạch chung xây dựng Khu công nghiệp (KCN) Hải Long (huyện Giao Thủy) và quy hoạch phân khu xây dựng KCN Nam Hồng (huyện Nam Trực).

3 tháng trước

Đà Nẵng: Phê duyệt Đồ án quy hoạch phân khu sinh thái phía Tây thành phố

(Xây dựng) - UBND thành phố Đà Nẵng vừa phê duyệt Đồ án quy hoạch phân khu sinh thái phía Tây – Khu vực thuộc phường Hòa Hiệp Bắc, tỷ lệ 1/2.000.

3 tháng trước

Phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam

(Xây dựng) - Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đã ký Quyết định số 442/QĐ-TTg phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Theo đó, Cảng biển Thành phố Hồ Chí Minh quy hoạch tiềm năng thành cảng biển đặc biệt.

3 tháng trước