Quốc hội thảo luận về phân quyền, tạo cơ chế tự chủ cho địa phương

Sáng 13/2, Quốc hội thảo luận tổ về dự án Luật Tổ chức chính quyền địa phương sửa đổi, trong đó nhấn mạnh chính sách phân quyền, phân cấp để địa phương tự chịu trách nhiệm.

Theo tờ trình, việc phân quyền, phân cấp phải đảm bảo không trùng lặp, chồng chéo, phù hợp với đặc điểm từng địa phương, đồng thời có cơ chế kiểm soát quyền lực và giám sát từ cấp trên. Chính quyền địa phương tự chủ trong phạm vi được phân quyền, nhưng vẫn chịu sự kiểm tra về tính hợp hiến, hợp pháp từ cơ quan cấp trên.

Dự luật cũng đề xuất nguyên tắc: cơ quan nhận phân cấp sẽ chịu trách nhiệm hoàn toàn về kết quả thực hiện. Quy định này giúp thúc đẩy mạnh mẽ hơn việc phân cấp kèm theo các điều kiện thực hiện cụ thể. Chính phủ cũng có thể ban hành nghị định để phân định lại nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền địa phương trong một số lĩnh vực ưu tiên, cấp bách, giúp việc phân quyền được triển khai ngay trong khi chờ sửa đổi các luật liên quan.

Nội dung này cũng được nêu trong dự luật Tổ chức Chính phủ sửa đổi. Theo đó, chính quyền địa phương sẽ chủ động quyết định, tổ chức thực hiện và chịu trách nhiệm về kết quả thực hiện các nhiệm vụ đã được phân quyền.

Một nội dung quan trọng khác trong dự thảo là về mô hình chính quyền địa phương. Trước đó, ban soạn thảo từng đề xuất không tổ chức HĐND ở quận, phường, xã tại đô thị, nhưng nội dung này đã bị loại bỏ. Theo dự thảo mới, tất cả đơn vị hành chính vẫn duy trì HĐND và UBND nhằm đảm bảo việc tổ chức chính quyền đô thị theo Luật Thủ đô và các nghị quyết của Quốc hội.

Hiện nay, hệ thống đơn vị hành chính của Việt Nam gồm ba cấp: tỉnh (tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương), huyện (huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương) và xã (xã, phường, thị trấn). Một số đảo, quần đảo thuộc cấp huyện có thể không tổ chức đơn vị hành chính cấp xã, tùy vào điều kiện cụ thể.

Cũng trong sáng nay, Quốc hội thảo luận tổ về dự án Luật Tổ chức Chính phủ sửa đổi, dự thảo nghị quyết liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước. Buổi chiều, Quốc hội nghe tờ trình và thẩm tra chủ trương đầu tư dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, cùng dự thảo nghị quyết về cơ chế đặc thù phát triển hệ thống đường sắt đô thị tại Hà Nội và TP HCM.

Sơn Hà