Phải xây dựng quy trình vận chuyển hàng hóa bài bản do dịch còn phức tạp

TTO - PGS.TS Trần Đắc Phu, cố vấn Trung tâm Đáp ứng khẩn cấp sự kiện y tế công cộng Việt Nam, đề xuất như vậy trong buổi tọa đàm tháo gỡ đình trệ vận tải hàng hóa do COVID-19 được báo Giao Thông tổ chức ngày 26-7.

Nhiều xe giao hàng ở phía Bắc trở về các tỉnh phía Nam bị ùn tắc khi đi qua địa phận Hà Nội tại cầu Phù Đổng vì tài xế, doanh nghiệp chưa chuẩn bị được giấy tờ khi Hà Nội công bố thực hiện chỉ thị 16 vào giữa đêm 23 có hiệu lực từ 6h sáng ngày 24-7 - Ảnh: NAM TRẦN

Tại tọa đàm, ông Nguyễn Văn Quyền - chủ tịch Hiệp hội vận tải ôtô Việt Nam - nhận định nhìn chung vận tải hàng hóa hiện vẫn có thể hoạt động được. 

Tuy nhiên, sản lượng bị giảm sút, chi phí tăng lên do vận chuyển trên đường gặp rất nhiều khó khăn do các địa phương tăng cường biện pháp kiểm soát với tài xế và xe để phòng chống dịch.

Điều kiện làm việc của các tài xế cũng rất khó khăn do phải thực hiện quy định về xét nghiệm và cách ly khi đi, đến từ địa phương vùng dịch.

Còn ông Trần Đức Nghĩa - ủy viên ban chấp hành Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam - cho biết các địa phương áp dụng các biện pháp phòng chống dịch bệnh đã gây ảnh hưởng rất nhiều với vận tải. 

Doanh nghiệp vận tải kiệt quệ sau hơn 1 năm ảnh hưởng dịch nhưng chi phí lại tăng lên. Một công ty có 150 tài xế, hằng tháng phải chi trả hơn 300 triệu đồng phí xét nghiệm...

Theo ông Nghĩa, do không có cơ quan nào đứng ra lĩnh xướng biện pháp phòng dịch với vận tải dẫn tới khó khăn ở khắp mọi nơi cho doanh nghiệp. Ví dụ tại Quảng Ninh khi xe vào tỉnh đã buộc tài xế xét nghiệm PCR nhưng khi vào khu vực cửa khẩu phải xét nghiệm tiếp; TP.HCM không đóng quốc lộ 1 qua địa bàn khi giãn cách nhưng Hà Nội lại đóng quốc lộ 1 để phong tỏa địa bàn…

Sự khác biệt trong quy định phòng chống dịch bệnh, thời hạn và hình thức xét nghiệm với tài xế, xu hướng áp dụng rất nhanh quy định mới của địa phương, theo ông Nghĩa, đã gây lúng túng cho doanh nghiệp khi họ chưa thể cập nhật thông tin. 

"Điều này gây thiệt hại cho doanh nghiệp. Hiệp hội chúng tôi ước tính tình trạng trên đã gây thiệt hại ít nhất 100 tỉ đồng/ngày" - ông Nghĩa nhận định.

PGS.TS Trần Đắc Phu đánh giá cao việc Bộ Giao thông vận tải tạo "luồng xanh" vận tải nhằm ngăn chặn người nhiễm COVID-19 lây lan ra cộng đồng. Tuy nhiên cũng có một số địa phương đang làm quá chặt hoặc làm chậm. Cũng có địa phương áp dụng quá máy móc trong chống dịch gây ra ùn tắc và khó khăn cho tài xế, doanh nghiệp.

Ông Phu cho rằng xét nghiệm âm tính COVID-19 chỉ là một giải pháp chứ không phải trên hết. Thời hạn có hiệu lực của xét nghiệm âm tính trong 72 giờ chỉ là tương đối khi kết quả chỉ đánh giá tại thời điểm được lấy mẫu người đó không bị nhiễm COVID-19. 

Tuy nhiên, sau khi xét nghiệm âm tính nhiều tài xế lại chủ quan, đi trên đường không đảm bảo phòng dịch, lại nhiễm lại, trở thành nguồn gây nhiễm bệnh. Vì vậy, việc phòng bệnh của tài xế là điều quan trọng nhất. Nếu tài xế nghĩ rằng xét nghiệm âm tính là xong rồi mà không tập trung phòng bệnh tiếp theo thì rất nguy hiểm.

Theo ông Phu, dịch COVID-19 còn diễn biến phức tạp trong thời gian dài, việc cần xây dựng quy trình vận chuyển hàng hóa là vấn đề ưu tiên và phải xây dựng một cách bài bản, tránh việc chúng ta có chút kinh nghiệm rồi lại ra quyết định mới.

Do đó, Bộ Y tế, Bộ Giao thông vận tải, Bộ Công thương, Bộ Công an, doanh nghiệp, hiệp hội vận tải nên ngồi lại với nhau xây dựng một hướng dẫn trên tinh thần kiểm soát an toàn và kiểm soát rủi ro. Quy trình này phải dễ cho người thực hiện, không gây nhiều tranh cãi, thắc mắc khi triển khai giống như việc quy định thực phẩm thiết yếu vừa qua.

Khi có quy trình thực hiện bài bản, giả sử địa phương nào phải thực hiện giãn cách, cứ thế áp dụng vào sẽ không bị bối rối, mà thực hiện được ngay; hàng hóa thiết yếu cũng sẽ đi vào thuận lợi, không để xảy ra tình trạng xe phải quay đầu khi vào Hà Nội những ngày qua.