Nhiều bất cập trong đấu thầu thuốc, vật tư y tế tại TP.HCM

(BĐT) - Thanh tra TP.HCM vừa công bố kết luận về việc quản lý, sử dụng Quỹ Bảo hiểm y tế (BHYT), mua sắm trang thiết bị y tế, vật tư y tế và đấu thầu thuốc chữa bệnh tại Sở Y tế và một số bệnh viện từ năm 2014 đến tháng 9/2019. Qua thanh tra cho thấy nhiều vi phạm dẫn tới nhiều hệ lụy.

BV Nhân dân Gia Định cũng mua sắm trực tiếp 15 gói trang thiết bị y tế mà không đấu thầu. Ảnh: BV Nhân dân Gia Địn

Áp dụng sai hình thức lựa chọn nhà thầu

Kết luận thanh tra cho thấy, 3 bệnh viện (BV) gồm: Ung bướu, Nhân dân Gia Định và Nhi đồng 1 đều sai trong việc áp dụng hình thức lựa chọn nhà thầu vật tư y tế.

Cụ thể, Thanh tra TP.HCM cho biết, BV Ung bướu có sai sót về trình tự thủ tục khi không ban hành quyết định thành lập bên mời thầu, thực hiện 32 gói thầu mua sắm vật tư và hóa chất không thông qua đấu thầu rộng rãi mà mua sắm trực tiếp. Tương tự, BV Nhân dân Gia Định cũng mua sắm trực tiếp 15 gói trang thiết bị y tế mà không đấu thầu. Dù từ cuối năm 2018 đến nay, BV này đã chấn chỉnh, thực hiện đấu thầu rộng rãi nhưng theo Thanh tra TP.HCM, vẫn cần phải kiểm điểm rút kinh nghiệm.

Đối với BV Nhân dân Gia Định, việc lập kế hoạch mua sắm trang thiết bị y tế 5 năm (giai đoạn 2011 - 2015 và giai đoạn 2016 - 2020) đơn vị này chỉ lập dự kiến kế hoạch đầu tư mua sắm trang thiết y tế trong Chương trình hoạt động 5 năm, chưa xây dựng thành kế hoạch mua sắm trang thiết bị y tế 5 năm. Đối với việc lập dự toán gói thầu vật tư y tế, từ năm 2014 đến năm 2017, BV lập dự toán trên cơ sở áp dụng báo giá của 3 đơn vị cung cấp vật tư, sau đó tính trung bình cộng của 3 báo giá này để xác định đơn giá cho từng mặt hàng. Điều này là chưa đúng quy định tại Thông tư số 58 của Bộ Tài chính khi lập và xác định giá gói thầu trong kế hoạch lựa chọn nhà thầu. Từ năm 2018 đến nay, BV đã chấn chỉnh, không áp dụng tính giá trung bình cộng mà áp dụng báo giá thấp nhất để lập dự toán cho tất cả các gói thầu. Bên cạnh đó, BV thực hiện mua sắm trực tiếp 15 gói thầu trang thiết bị y tế mà không thông qua đấu thầu rộng rãi là không phù hợp với quy định của pháp luật về đấu thầu. Dù đã chấn chỉnh từ năm 2018 đến nay nhưng theo Thanh tra TP.HCM, sai phạm này cần phải kiểm điểm, rút kinh nghiệm.

Tại BV Nhi đồng 1, đơn vị này chưa lập kế hoạch mua sắm trang thiết bị y tế 5 năm, mới chỉ lồng ghép trong kế hoạch hoạt động. Tại BV, khi tổ chức đấu thầu Gói thầu Mua sắm hệ thống chụp cộng hưởng từ 1.5 Tesla và Gói thầu Mua sắm thiết bị chẩn đoán hình ảnh năm 2017 đã xảy ra thiếu sót là yêu cầu nhà thầu dự thầu bổ sung hồ sơ đề xuất kỹ thuật (nội dung này chỉ được áp dụng đối với chứng minh tư cách hợp lệ, năng lực và kinh nghiệm).

Nhiều vi phạm trong đấu thầu thuốc

Về thực hiện đấu thầu thuốc chữa bệnh, Thanh tra TP.HCM cho biết, Sở Y tế đã chậm trễ trong việc phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu năm 2018 - 2019 tại BV Ung bướu. BV Ung bướu cũng không phạt vi phạm hợp đồng đối với các công ty không cung cấp thuốc theo kết quả lựa chọn nhà thầu; không thông báo kết quả đánh giá hồ sơ đề xuất kỹ thuật năm 2016; không đăng tải thông tin mua sắm trực tiếp trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia. Riêng BV Nhi đồng 1 chưa chủ động trong công tác trình duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu.

Ngoài ra, 3 BV đều không hủy thầu đối với các mặt hàng thuốc không lựa chọn được nhà thầu là chưa thực hiện đúng quy định. Các sai sót nêu trên có trách nhiệm của giám đốc Sở Y tế, Giám đốc BV và trưởng khoa liên quan.

Cùng với đó là trách nhiệm của Giám đốc Sở Y tế, giám đốc các BV và các trưởng phòng nghiệp vụ. Thanh tra TP.HCM kiến nghị UBND TP.HCM tổ chức kiểm điểm các cá nhân tại 3 BV (Ung bướu, Nhân dân Gia Định và Nhi đồng 1) mắc sai sót trong đấu thầu, mua sắm thuốc, trang thiết bị, vật tư y tế.

Riêng trong việc sử dụng thuốc thanh toán chi phí khám chữa bệnh BHYT, Thanh tra TP.HCM đề nghị bảo hiểm xã hội (BHXH) TP.HCM xử lý, thu hồi các khoản chi thanh toán khám chữa bệnh BHYT của các đơn vị có sai sót.

Riêng BV Ung bướu, đơn vị này không xây dựng danh mục vật tư y tế đối với 23 mặt hàng gửi BHXH TP.HCM để làm cơ sở thanh toán chi phí vật tư y tế từ nguồn quỹ BHYT cho các bệnh nhân là chưa thực hiện đúng quy định.