Ngành điều vẫn gặp khó

Niên vụ điều 2021 sắp bắt đầu, trong khi đại dịch Covid-19 vẫn đang diễn biến phức tạp, khó lường trên toàn thế giới, đặc biệt là tại các thị trường chính, báo hiệu một năm nhiều khó khăn của ngành điều Việt Nam.

Theo Tổng cục Hải quan, cập nhật từ đầu năm đến ngày 15/2, cả nước xuất khẩu (XK) gần 58.000 tấn điều, trị giá đạt 340,5 triệu USD, tăng 62% về lượng và tăng 35,4% về trị giá so với cùng kỳ năm 2020. Tốc độ tăng trưởng sản lượng cao hơn so với trị giá, nên dễ dàng nhận thấy, mức giá XK bình quân của nhóm hàng này giảm. Cụ thể, bình quân 2020, trị giá bình quân đạt hơn 7.000 USD/tấn, tuy nhiên, đầu năm 2021 chỉ đạt gần 5.800 USD/tấn, giảm khoảng 1.200 USD/tấn.

Mặc dù, các doanh nghiệp XK điều lớn đã có đơn hàng cho quý I/2021, tuy nhiên, thị trường trầm lắng, nhiều khách hàng đã có lượng tồn kho ở các nuớc nên không có nhu cầu mua giao gần, các đơn hàng giao xa cũng được chốt ít. Mặt khác, trong chuỗi giá trị hạt điều toàn cầu, Việt Nam chủ yếu vẫn XK điều nhân sơ chế giá trị thấp, khoảng 10 USD/kg, trong khi nhân điều thành phẩm đến tay người tiêu dùng ở các nước khoảng 30 USD/kg. Như vậy, Việt Nam chỉ chiếm khoảng 30% chuỗi giá trị ngành điều.

Ảnh: Internet

Một khía cạnh khác, ngành chế biến điều nhân xuất khẩu của nước ta chịu sức ép rất lớn từ chính sách hỗ trợ người trồng điều, hạn chế xuất khẩu điều thô của các quốc gia châu Phi như Bờ Biển Ngà, Tanzania… Các thị trường tiêu thụ nhân điều lớn trên thế giới như Ấn Độ, Trung Quốc cũng đang áp dụng các chính sách hạn chế sản lượng điều nhân nhập khẩu từ Việt Nam.

Ông Phạm Văn Công - Chủ tịch Hiệp hội Điều Việt Nam - cho biết, lợi thế lớn nhất của ngành điều Việt Nam chính là công nghệ chế biến tiên tiến nhất thế giới do người Việt sản xuất. Tuy nhiên, điều này là chưa đủ. Để khắc phục những khó khăn, thách thức trên, ngành điều cần có chiến lược bài bản làm tăng giá trị hạt điều, chuyển từ sơ chế nhân điều và xuất khẩu bán thành phẩm sang thành phẩm chế biến tinh, đi trực tiếp vào siêu thị. Để góp phần cho ngành điều tận dụng thời cơ, thuận lợi, vượt qua thách thức, khó khăn, Hiệp hội Điều Việt Nam đang xúc tiến xây dựng để kiến nghị với Chính phủ “Chiến lược phát triển ngành điều Việt Nam trong tình hình mới”. Trong đó, đề xuất những cơ chế, chính sách triển khai mạnh chế biến sâu, đáp ứng nhu cầu đa dạng của thị trường thế giới và giành vị trí xứng đáng trong chuỗi giá trị điều toàn cầu...