Lúng túng mở đấu nối, tắc vật liệu cao tốc Phú Yên: Dự án 5 năm trên giấy

Được tỉnh giao làm chủ đầu tư, nhưng 5 năm qua, UBND TX Đông Hòa (Phú Yên) chưa thể xã hội hóa đầu tư xong đường nối QL1… ngoài rào cắm đường.

Theo tìm hiểu của PV Báo Giao thông, dự án tuyến đường phục vụ khai thác mỏ cát sông Đà Rằng và điểm đấu nối nút giao với QL1 tại Km 1336+650T được UBND tỉnh Phú Yên giao cho UBND TX Đông Hòa làm chủ đầu tư tại Thông báo số 752/TB-UBND ngày 9/11/2017.

Theo đó, công trình triển khai phía Nam cầu Đà Rằng, giao với QL1 tại Km 1336+650T, xã Hòa Thành, TX Đông Hòa, với giá trị dự toán khoảng 8,8 tỷ đồng, từ nguồn xã hội hóa, do các doanh nghiệp chủ mỏ hoạt động khu vực sông Đà Rằng đóng góp về cho UBND thị xã triển khai.

"Cha chung không ai khóc"

Vị trí nút giao QL1 này được Bộ GTVT thỏa thuận đấu nối từ tháng 9/2017. Trên cơ sở hồ sơ thiết kế kỹ thuật của chủ đầu tư, tháng 5/2018, Tổng cục Đường bộ VN (nay là Cục Đường bộ VN) có văn bản chấp thuận thiết kế kỹ thuật và phương án tổ chức giao thông. Tiếp đến tháng 7/2018, Cục QLĐB III (nay là Khu QLĐB III) cấp Giấy phép thi công số 68 cho Ban QLDA đầu tư xây dựng huyện Đông Hòa (đại diện chủ đầu tư) để triển khai thi công, hoàn thiện.

Đây là thời điểm các mỏ cát được cấp phép và hoạt động sôi động khu vực sông Đà Rằng. Thống kê từ Sở TN&MT Phú Yên, có thời điểm 4 - 5 mỏ khai thác cát sạn lòng sông Đà Rằng được cấp phép cho các Công ty CP Thành Trung, Bình An, Trung Tây Nguyên, An Thành Phát, Công ty TNHH Đầu tư và phát triển Huy Phú… Do đó, nhu cầu về đầu tư xây dựng đường vận chuyển và đấu nối ra QL1 tại đây rất cấp thiết, vừa góp phần đáp ứng nhu cầu vật liệu trên địa bàn, vừa đảm bảo ATGT.

Tuy nhiên, suốt 5 năm qua, dù Phó chủ tịch thường trực UBND tỉnh Phú Yên Lê Tấn Hổ nhiều lần kiểm tra, đôn đốc nhưng UBND TX Đông Hòa vẫn không thể đầu tư hoàn thiện.

Trao đổi với PV, lãnh đạo UBND TX Đông Hòa cho hay, nguyên nhân là do “cha chung không ai khóc”, các doanh nghiệp chủ mỏ không thống nhất phương án, phương thức góp tiền xã hội hóa nên không đủ nguồn lực triển khai. Dự án cứ thế nằm trên giấy.

Tuy nhiên, chừng ấy năm tuyến đường vận chuyển và điểm đấu nối vẫn được mở. Mỗi ngày hàng trăm phương tiện chở cát ra vào các điểm mỏ trên. Chỉ đến năm 2022, sau 5 năm dự án dẫm chân tại chỗ và hầu hết các mỏ hết phép khai thác, ngừng hoạt động, UBND TX Đông Hòa mới có văn bản báo cáo UBND tỉnh họp, ra thông báo gửi cơ quan chức năng tạm đóng lại điểm đấu nối QL1 tại Km 1336+650T, xã Hòa Thành (tháng 6/2022).

Công ty TNHH Đầu tư và phát triển Huy Phú trở thành chủ mỏ duy nhất còn hạn khai thác nhưng lâm cảnh “tắc đường” hoạt động. Điều dư luận đặt câu hỏi, dự án trễ hẹn triển khai cả 5 năm nhưng sao Phú Yên không cương quyết tạm đóng đường vận chuyển và đấu nối này khi nhiều đơn vị mỏ cùng khai thác, mà chỉ đóng khi còn lại 1 doanh nghiệp?

Nghịch lý hơn, không chỉ chủ mỏ Huy Phú “dở khóc dở cười” vì hết đường vận chuyển cát từ dưới lòng sông ra bên ngoài, mà nhiều nhà thầu xây dựng cao tốc chỉ cách điểm này chừng 2 - 3km nhưng không thể hợp đồng cung cấp. Dẫn đến nguồn cung vật liệu trên địa bàn đã thiếu lại càng khan hiếm, nguy cơ đẩy giá.

Ông Nguyễn Thanh Bình, Phó giám đốc Khu QLĐB III cho rằng, thủ tục pháp lý nút giao đã đảm bảo cơ bản, vấn đề còn lại là thẩm quyền, công tác quản lý đầu tư của UBND TX Đông Hòa. Ngay khi nhận được đề nghị của Phú Yên, đơn vị chức năng phối hợp tạm đóng đấu nối ra QL1. Việc chậm triển khai dự án nút giao không chỉ làm mất tính đồng bộ kết cấu hạ tầng, ATGT, mà còn kéo theo vấn đề cấp bách về khan hiếm nguồn vật liệu, đặc biệt thi công cao tốc qua địa bàn.

Khuyến khích doanh nghiệp tài trợ đầu tư

Liên quan việc UBND TX Đông Hòa vừa có văn bản gửi Sở GTVT Phú Yên, gửi UBND tỉnh xem xét, quyết định mở lại điểm đấu nối ra QL1 tại Km 1336+650T; đồng thời cho ý kiến về việc thay đổi hình thức tài trợ (góp vốn sang tài trợ sản phẩm - công trình nút giao, đường vận chuyển)… trong khi đây là thẩm quyền, trách nhiệm của UBND xã với vai trò chủ đầu tư, Luật sư Trần Hậu - Công ty Luật FDVN, Đoàn Luật sư TP Đà Nẵng cho rằng: Với thông tin ban đầu, chủ đầu tư, UBND TX Đông Hòa cần chủ động thực hiện chức năng, thẩm quyền của mình.

Tin liên quan

Gỡ khan hiếm vật liệu cao tốc Phú Yên: Địa phương lúng túng mở đấu nối?

UBND TX Đông Hòa được UBND tỉnh Phú Yên giao làm chủ đầu tư dự án cần chủ động trong việc đề xuất các phương án thay đổi hoặc báo cáo và kiến nghị các phương án phù hợp để các cơ quan có thẩm quyền khác sẽ xem xét. Việc thiếu chủ động đề xuất các phương án sẽ dẫn đến tình trạng trách nhiệm được luân chuyển qua lại rất khó có giải pháp thực thi hiệu quả, đồng thời thể hiện sự thiếu tinh thần chủ động trong công tác quản lý, tham mưu trong công việc.

Theo Luật sư Trần Hậu, Luật Xây dựng 2014 có các quy định về hoạt động tài trợ cho các dự án xây dựng, như quy định về tài trợ kinh phí để lập quy hoạch xây dựng hay quy định đối với các dự án xây dựng kết cấu hạ tầng có vốn đóng góp của cộng đồng, vốn tài trợ của tổ chức, cá nhân trong nước phải thực hiện giám sát của cộng đồng…

Riêng trường hợp tài trợ sản phẩm (ở đây cụ thể là công trình đường vận chuyển, đấu nối ra QL1) hiện chưa có quy định cụ thể. Tuy nhiên, việc doanh nghiệp tài trợ đầu tư là hình thức được Nhà nước khuyến khích thực hiện. Do vậy để tháo gỡ vấn đề pháp lý này cũng như đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án đảm bảo không ảnh hưởng đến các hoạt động khác của địa phương, Chủ đầu tư và đơn vị doanh nghiệp có thể làm việc với các cơ quan có thẩm quyền về đầu tư, xây dựng, tài chính để được hướng dẫn cụ thể về hình thức thực hiện đảm bảo phù hợp quy định pháp luật.

“Nếu có các cuộc làm việc, đối thoại, tìm giải pháp để có tiếng nói chung sẽ dễ đạt được kết quả hơn trong quá trình thực hiện các dự án có ý nghĩa tài trợ như thế này”, luật sư Hậu nói.