Lũ lớn 'quá nhanh, quá nguy hiểm' ở miền Trung do thủy điện xả lũ

TTO - Chỉ trong vòng 7 giờ (từ 8h đến 15h ngày 30-11), thủy điện Sông Ba Hạ (nằm trên sông Ba, thuộc địa phận huyện Sơn Hòa, tỉnh Phú Yên) đã nâng lượng xả lũ về sông Ba từ 4.000m3/s lên 9.000m3/s.

Thủy điện Sông Ba Hạ xả lũ 9.400m3/s lúc 15h chiều 30-11 - Ảnh: DUY THANH

Đây quả là lượng xả lũ tăng nhanh hiếm thấy đối với thủy điện này nhiều năm qua.

Dù sau đó, theo chỉ đạo vận hành xả lũ của chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên, thủy điện này giảm dần lượng xả nhanh trong vài giờ để xuống còn mức 5.400m3/s, nhưng hạ du vẫn ngập lụt nặng nề.

Vì sao phải xả lũ lớn "cấp tốc" như vậy? Ông Trần Lý - tổng giám đốc Công ty CP thủy điện Sông Ba Hạ - nói do những ngày qua mưa cực lớn ở Tây Nguyên nên 2 thủy điện phía trên của thủy điện Sông Ba Hạ xả lũ và chảy qua tràn quá lớn với tổng lượng xả đạt 10.000m3/s.

"Thủy điện Sông Ba Hạ là thủy điện cuối cùng trong bậc thang, nên khi nước lũ thượng nguồn xả về quá lớn, chúng tôi buộc phải xin phép để xả lũ và luôn tuân thủ sự điều hành của lãnh đạo UBND tỉnh Phú Yên".

Còn ông Trần Hữu Thế - chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên - nói ngay trong tối 30-11, khi thấy áp lực lũ lụt hạ du quá lớn, trong lúc nước lũ từ các thủy điện phía trên vẫn đổ về hồ thủy điện Sông Ba Hạ nhiều, ông đã phải đề nghị với Bộ Công thương để sử dụng vận hành liên hồ chứa trong trường hợp đặc biệt. 

Đó là yêu cầu các thủy điện phía trên phải giảm lượng xả lũ lại để giảm bớt áp lực cho hồ chứa thủy điện Sông Ba Hạ, nhằm để thủy điện này kiềm chế mức xả lũ, không làm trầm trọng thêm lũ lụt hạ du sông Ba.

"Hồ chứa của thủy điện Sông Ba Hạ chỉ có 150 triệu m3, trong khi trong 24 giờ, lượng lũ từ 2 thủy điện Đắk Srông và Krông Hnăng đổ về hồ chứa này lên đến 600 triệu m3. Như vậy, nếu thủy điện Sông Ba Hạ có xả lũ cạn hồ đi nữa thì chỉ trong 6 giờ, nước lũ lại lấp đầy hồ ngay. 

Do vậy để đảm bảo an toàn hồ đập, chúng tôi đã chỉ đạo vận hành xả lũ linh hoạt, xả nhiều khi triều cường chưa cao và xả thấp khi triều cường đạt đỉnh để giảm bớt ngập lụt và cũng đảm bảo an toàn hồ đập" - ông Thế nói.

Trong khi đó, chiều 1-12, khi kiểm tra tình hình ứng phó mưa lũ tại Phú Yên, ông Trần Quang Hoài - tổng cục trưởng Tổng cục Phòng chống thiên tai, phó trưởng Ban chỉ đạo quốc gia về phòng chống thiên tai - đánh giá mưa lũ tại tỉnh Phú Yên những ngày qua là rất lớn. 

Theo ông Hoài, chính quyền địa phương đã triển khai rất tốt việc di dời người dân đến nơi an toàn, nhất là trong bối cảnh dịch COVID-19.

Đến tối 1-12, 2 thủy điện Sông Ba Hạ và Sông Hinh vẫn còn xả lũ về sông Ba với tổng lượng xả 4.754m3/s. Lũ trên sông Ba sau khi đạt đỉnh vào rạng sáng 1-12 đã giảm khá chậm, đến chiều cùng ngày vẫn xấp xỉ báo động 3.