Khởi tố hàng loạt đối tượng vi phạm quy định đấu thầu: Lời cảnh tỉnh cho các đối tượng “nhờn luật”

(BĐT) - Chỉ trong vòng 1 năm từ đầu 2020 đến đầu 2021, cơ quan điều tra đã khởi tố nhiều vụ án hình sự liên quan đến các vi phạm về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng. Chưa bao giờ công tác phòng, chống tham nhũng trong hoạt động mua sắm, đấu thầu được tiến hành quyết liệt như hiện nay.

Bị can Cao Minh Chu, nguyên Giám đốc Sở Y tế Cần Thơ và Bùi Thị Lệ Phi, nguyên giám đốc Sở Y tế Cần Thơ đã bị khởi tố vì có sai phạm trong đấu thầu. Ảnh: Cơ quan điều tra cung cấp

Mới đây, bị can Cao Minh Chu, nguyên Giám đốc Sở Y tế Cần Thơ và Bùi Thị Lệ Phi, nguyên giám đốc Sở Y tế Cần Thơ, cùng 9 lãnh đạo công ty, đơn vị thẩm định giá vật tư, thiết bị y tế... đã bị khởi tố, một số người bị bắt tạm giam vì có sai phạm trong đấu thầu gây thiệt hại nghiêm trọng tài sản của Nhà nước.

Trước đó, ngày 17/2/2021, Cơ quan Cảnh sát điều tra (PC03) Công an tỉnh Sơn La thực hiện các quyết định khởi tố vụ án hình sự, khởi tố, bắt tạm giam 4 bị can để điều tra các sai phạm liên quan đến đấu thầu thiết bị tại Sở Y tế tỉnh Sơn La. Các đối tượng tại vụ án này đã có hành vi “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng” và “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” theo quy định tại Bộ luật Hình sự. Quá trình điều tra xác định các đối tượng trên đã có sai phạm trong thực hiện gói thầu mua sắm trang bị y tế tuyến xã, tuyến cơ sở y tế, gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước.

Ngày 11/12/2020, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an tỉnh Đắk Lắk đã khởi tố ông Nguyễn Hữu Thông, nguyên Trưởng phòng Tổ chức và bà Cao Thị Ninh, Phó Trưởng phòng Tài chính kế toán Sở Y tế tỉnh Đắk Lắk. Ông Thông bị khởi tố để điều tra về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”, còn bà Ninh bị khởi tố để điều tra về tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng” theo quy định tại Bộ luật Hình sự. Việc khởi tố ông Thông và bà Ninh liên quan đến vụ án “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” xảy ra tại Sở Y tế tỉnh Đắk Lắk từ năm 2014.

Ngày 22/4/2020, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an (C03) đã ra Quyết định khởi tố vụ án hình sự “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng” xảy ra tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) TP. Hà Nội, Công ty CP Định giá và Bán đấu giá tài sản Nhân Thành, Công ty TNHH Vật tư khoa học và Thương mại Việt Nam (MST) và các đơn vị liên quan. Ngày 12/12/2020, bị cáo Nguyễn Nhật Cảm, nguyên Giám đốc CDC Hà Nội bị tuyên phạt 10 năm tù về tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”. 9 bị cáo còn lại trong vụ án chịu mức án từ 36 tháng tù treo đến 6 năm 6 tháng tù giam.

Bên cạnh đó, phải kể đến một số vụ việc khiến nhiều nhà thầu, đơn vị giám sát… liên đới như Dự án Đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi; khởi tố nguyên Chánh Thanh tra Sở Tài chính TP.HCM chia nhỏ gói thầu để né đấu thầu, nghiệm thu khống…

Theo nhiều chuyên gia, Điều 222 của Bộ luật Hình sự số 100/2015/QH13 đã quy định về mức xử lý đối với các hành vi vi phạm hoạt động đấu thầu rất chi tiết. Các hành vi như: can thiệp trái pháp luật vào hoạt động đấu thầu; thông thầu; gian lận trong đấu thầu; cản trở hoạt động đấu thầu; vi phạm quy định của pháp luật về bảo đảm công bằng, minh bạch trong hoạt động đấu thầu; chuyển nhượng thầu trái phép… đều bị xử lý nghiêm.

“Các vụ khởi tố hình sự liên quan đến vi phạm trong đấu thầu thời gian qua đã thể hiện sự nghiêm minh của pháp luật, có tính răn đe cao đối với rất nhiều đối tượng. Hiện nay, pháp luật về đấu thầu của chúng ta đã tiệm cận với thông lệ thế giới, tiên tiến và minh bạch. Do đó, những ai lợi dụng quyền hạn của mình để đi ngược lại mục tiêu của hoạt động đấu thầu cần phải xử lý nghiêm. Cần có sự đồng thuận từ các cấp, ngành và địa phương trong công tác ngăn ngừa vi phạm trong hoạt động đấu thầu. Đây là công việc cần được duy trì thường xuyên, quyết liệt và không có vùng cấm”, TS. Nguyễn Việt Hùng, chuyên gia về đấu thầu khuyến cáo.