Khó hiểu yêu cầu về năng lực và kinh nghiệm của công nhân

(BĐT) - Nhiều gói thầu xây lắp qua mạng bị nhà thầu phản ánh về một số tiêu chí bất cập của hồ sơ mời thầu (HSMT), trong đó có yêu cầu về số lượng, năng lực và kinh nghiệm của công nhân. Theo chuyên gia đấu thầu, HSMT quy định về số lượng công nhân, lao động phổ thông mà nhà thầu phải huy động để thực hiện gói thầu là chưa đúng quy định của pháp luật. Điều này có thể gây hạn chế sự tham gia của nhà thầu, dẫn tới kiến nghị phức tạp trong đấu thầu.

Hồ sơ mời thầu yêu cầu cụ thể số lượng, chứng chỉ, bằng cấp đối với công nhân, lao động phổ thông hạn chế sự tham dự thầu của nhà thầu. Ảnh: Nhã Chi

Trường Đại học Khoa học (TP. Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên) đang trong quá trình phát hành HSMT Gói thầu Nhà học đa dụng, Hội trường - Trường Đại học Khoa học. Gói thầu áp dụng đấu thầu qua mạng, có giá dự toán 12,7 tỷ đồng. Ngoài các nhân sự chủ chốt như chỉ huy trưởng công trình, chủ nhiệm kỹ thuật thi công, chủ nhiệm thiết kế bản vẽ thi công, đội trưởng thi công, giám sát kỹ thuật, chất lượng…, HSMT còn yêu cầu, nhà thầu phải cung cấp danh sách 25 công nhân kỹ thuật nề, hoàn thiện, điện, cơ khí... kèm chứng chỉ đào tạo huấn luyện nghề tương ứng với vị trí đề xuất; có chứng nhận/thẻ an toàn lao động còn hiệu lực.

Một nhà thầu đã phản ánh tới Bên mời thầu và viện dẫn quy định tại Thông tư 04/2017/TT-BKHĐT của Bộ Kế hoạch và Đầu tư là HSMT không yêu cầu về số lượng, năng lực và kinh nghiệm của công nhân. Do đó, việc HSMT gói thầu nêu trên yêu cầu về số lượng, năng lực và kinh nghiệm công nhân là gây hạn chế cạnh tranh.

Trong văn bản phúc đáp Nhà thầu, Trường Đại học Khoa học cho rằng, căn cứ theo yêu cầu về nhân sự chủ chốt được quy định trong HSMT để yêu cầu về số lượng, năng lực và kinh nghiệm của công nhân kỹ thuật. Gói thầu được mở thầu ngày 23/10.

Một ví dụ khác, Công ty TNHH Xây dựng Thương mại Dịch vụ Thiên Lộc Gia đang phát hành qua mạng HSMT Gói thầu Xây lắp thuộc Dự án Xây dựng Chốt Cảnh sát giao thông đường thủy với giá dự toán 8,062 tỷ đồng. HSMT yêu cầu nhà thầu kê khai 20 công nhân kỹ thuật với số lượng quy định cụ thể cho từng chuyên môn của lao động, kèm theo là bản chụp bằng nghề hoặc chứng chỉ nghề hoặc chứng chỉ bồi dưỡng nghiệp vụ. Các tài liệu này thậm chí còn phải được sao y, chứng thực cách thời điểm nộp hồ sơ không quá 3 tháng. Gói thầu cũng bị nhà thầu phản ánh về một số tiêu chí mời thầu khác không đúng quy định pháp luật, hạn chế cạnh tranh. Ngày 24/10, Gói thầu sẽ được đóng, mở thầu.

Mới đây, Gói thầu Xây lắp + thiết bị thuộc Dự án Sửa chữa nhà làm việc Trung tâm Văn hóa, Thông tin và Thể thao TP. Pleiku cũng vấp phải kiến nghị khi HSMT xếp 10 công nhân có bằng trung cấp nghề hoặc tương đương có chứng thực kèm theo vào danh mục nhân sự chủ chốt. Biên bản mở thầu cho thấy, chỉ có Công ty TNHH MTV Trung Cảnh Gia Lai tham dự và trúng thầu.

Một chuyên gia đấu thầu khẳng định, theo quy định của pháp luật về xây dựng, công nhân kỹ thuật, lao động phổ thông không phải nhân sự chủ chốt của gói thầu xây lắp. Do đó, theo hướng dẫn tại Mẫu số 04 Chương IV Mẫu E-HSMT xây lắp ban hành kèm theo Thông tư số 04/2017/TT-BKHĐT thì căn cứ quy mô, tính chất của gói thầu và pháp luật về xây dựng mà bên mời thầu quy định yêu cầu về nhân sự chủ chốt như chỉ huy trưởng công trình, chủ nhiệm kỹ thuật thi công, chủ nhiệm thiết kế bản vẽ thi công, đội trưởng thi công..., mà không yêu cầu về số lượng, năng lực và kinh nghiệm của công nhân, lao động phổ thông.

“Trên thực tế, công nhân, lao động phổ thông là những nhân sự thực hiện những công việc không phức tạp trong gói thầu. Trong quá trình thực hiện, nhà thầu chịu trách nhiệm huy động, thay đổi, bổ sung trên cơ sở biện pháp kỹ thuật thi công được đề xuất trong HSDT. Nếu HSMT yêu cầu cụ thể số lượng, chứng chỉ, bằng cấp đối với công nhân có thể hạn chế sự tham dự thầu của nhà thầu, thậm chí dẫn tới kiến nghị phức tạp, kéo dài”, chuyên gia nêu trên nhấn mạnh.

TS. Nguyễn Việt Hùng, chuyên gia đấu thầu phân tích, khi đưa ra tiêu chí trong HSMT mà gặp phải nhiều ý kiến phản ánh, kiến nghị thì bên mời thầu cần nhanh chóng rà soát, điều chỉnh cho phù hợp quy định. Trên thực tế, nhìn vào số lượng nhà thầu tham gia gói thầu, cũng như số lượng nhà thầu đáp ứng được tiêu chí này trong quá trình mở thầu, đánh giá HSDT sẽ là thước đo phản ánh rõ nhất về việc tiêu chí này có bảo đảm cạnh tranh hay không.