Khám phá kiến trúc "có một không hai" của Nhà lớn Long Sơn ở Vũng Tàu

4 năm trước Nguồn: Báo Xây Dựng

Nhà lớn Long Sơn (xã đảo Long Sơn, thành phố Vũng Tàu, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) là một quần thể được xây dựng với kiến trúc độc đáo "có một không hai" ở Việt Nam.

Chiêm ngưỡng kiến trúc "độc nhất vô nhị" của Nhà lớn Long Sơn ở Vũng Tàu

kham pha kien truc co mot khong hai cua nha lon long son o vung tau

Nhà lớn Long Sơn (còn gọi là đền Ông Trần nằm bên sườn phía Đông Núi Nứa, thuộc xã đảo Long Sơn, thành phố Vũng Tàu, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) là một quần thể kiến trúc nghệ thuật theo lối cổ mang nhiều nét đặc sắc, có thể nói là độc nhất vô nhị ở Việt Nam. Quần thể di tích này là sự pha trộn của nhiều tín ngưỡng dân gian địa phương với Nho giáo và Lão giáo.

kham pha kien truc co mot khong hai cua nha lon long son o vung tau

Nhà lớn Long Sơn là một quần thể gồm nhiều ngôi nhà có lối kiến trúc tựa kiểu đình làng Việt Nam, được làm bằng gạch ngói và các loại gỗ quý, nằm trên tổng diện tích khoảng 2ha.

kham pha kien truc co mot khong hai cua nha lon long son o vung tau

Điều đặc biệt của Nhà lớn Long Sơn là các công trình không được xây theo một quy hoạch tổng thể nào. Nhà lầu, nhà trệt xen kẽ kế tiếp nhau, không cân đối, không sau trước, đã tạo nên một bố cục kiến trúc rất khác lạ.

kham pha kien truc co mot khong hai cua nha lon long son o vung tau

Nhà lớn Long Sơn được xây dựng trong gần 20 năm (từ năm 1910 đến 1929 thì hoàn thành). Đây là một tập hợp quần thể kiến trúc khép kín và liên thông, được chia thành 3 khu riêng biệt.

kham pha kien truc co mot khong hai cua nha lon long son o vung tau
kham pha kien truc co mot khong hai cua nha lon long son o vung tau
kham pha kien truc co mot khong hai cua nha lon long son o vung tau
kham pha kien truc co mot khong hai cua nha lon long son o vung tau

Khu nhà thờ, khu lăng mộ Ông Trần và một khu gồm nhiều nhà với các chức năng khác nhau. Các công trình đều mang màu sắc tươi sáng với tường vôi trắng, các ô cửa, mành che và vách gỗ sơn xanh, thể hiện nét tín ngưỡng của đạo Ông Trần và tính quần cư, đoàn kết giữa những người dân tha hương khi đến chốn rừng núi hoang vu lập nghiệp.

kham pha kien truc co mot khong hai cua nha lon long son o vung tau

Tất cả vật liệu cần thiết để xây dựng nên Nhà lớn Long Sơn ngày nay đều là của Ông Trần và những người tin theo ông tự nguyện gom góp. Ban đầu, Nhà lớn được làm bằng gỗ ván, tre nứa, nhưng sau này khi trùng tu, các con cháu và đệ tử Ông Trần đã cho thay thế một phần gạch ngói và xi măng.

kham pha kien truc co mot khong hai cua nha lon long son o vung tau

Ấn tượng nhất ở Nhà lớn Long Sơn là khu nhà thờ. Khu nhà này quay mặt về hướng Đông, có diện tích 7.800m2 bao gồm các công trình kiến trúc: Lầu Cấm (Tiền điện); Nhà Thánh, Lầu Trời, Lầu Tiên, Lầu Phật (Chính điện), nhà Hậu (Hậu điện) và Lầu Dài là nơi lễ nghi hội hè.

kham pha kien truc co mot khong hai cua nha lon long son o vung tau

Một thành viên đang sinh sống trong quần thể Nhà lớn Long Sơn đang thực hiện nghi thức thắp nhang cúng tổ tiên.

kham pha kien truc co mot khong hai cua nha lon long son o vung tau
kham pha kien truc co mot khong hai cua nha lon long son o vung tau
kham pha kien truc co mot khong hai cua nha lon long son o vung tau
kham pha kien truc co mot khong hai cua nha lon long son o vung tau

Trong các gian thờ có vô số kỷ vật cổ, đa phần bằng gỗ quý. Cách bày trí nội thất khu di tích rất trang nghiêm, uy nghi với nhiều hoành phi, hương án bài vị, bàn thờ, tủ cẩn, câu đối.

kham pha kien truc co mot khong hai cua nha lon long son o vung tau

Tất cả những người dân đang sinh sống, làm việc, trông nom khu Nhà lớn Long Sơn đều có trang phục đặc biệt giống nhau, đàn ông thì để tóc dài, nuôi dâu.

kham pha kien truc co mot khong hai cua nha lon long son o vung tau

Họ cùng làm việc, sinh hoạt trong một cộng đồng khép kín.

kham pha kien truc co mot khong hai cua nha lon long son o vung tau
kham pha kien truc co mot khong hai cua nha lon long son o vung tau
kham pha kien truc co mot khong hai cua nha lon long son o vung tau
kham pha kien truc co mot khong hai cua nha lon long son o vung tau

Từ xưa đến nay, việc trông coi và giữ gìn Nhà lớn Long Sơn đều do nhân dân cùng con cháu ông Trần tự nguyện. Việc cúng lễ, quét dọn, tu sửa hằng ngày do phiên ngũ (năm người) đảm nhiệm, cứ ba ngày thay phiên một lần. Nhà Lớn hiện có 68 phiên với 340 người tự nguyện thực hiện, nửa năm đáo lại một lần.

kham pha kien truc co mot khong hai cua nha lon long son o vung tau

Khu nhà xưởng bên trong quần thể Nhà lớn Long Sơn, nơi những người đàn ông quây quần làm nghề mộc.

kham pha kien truc co mot khong hai cua nha lon long son o vung tau

Bên trong khuôn viên Nhà lớn Long Sơn luôn sạch sẽ, cây cảnh được chăm sóc, cắt tỉa gọn gàng.

kham pha kien truc co mot khong hai cua nha lon long son o vung tau
kham pha kien truc co mot khong hai cua nha lon long son o vung tau
kham pha kien truc co mot khong hai cua nha lon long son o vung tau
kham pha kien truc co mot khong hai cua nha lon long son o vung tau
kham pha kien truc co mot khong hai cua nha lon long son o vung tau

Ngoài ra còn một số nhà phụ như lẫm lúa, kho đựng đồ, nhà bếp, nhà máy đèn, nhà ở của bá tánh và dòng tộc.

kham pha kien truc co mot khong hai cua nha lon long son o vung tau

Năm 1900, Ông Trần cùng khoảng 20 người trong gia tộc đi bằng thuyền buồm dừng chân ở chợ bến Long Điền. Sau khi nhận thấy phía Nam đảo núi Lứa (Long Sơn) chưa có người khai phá, ông bèn chọn nơi này mở đất lập nghiệp và truyền đạo.

kham pha kien truc co mot khong hai cua nha lon long son o vung tau

Sau khi ông Trần qua đời và được đưa vào thờ cúng trong Nhà lớn thì khu di tích này lại có thêm một tên gọi nữa là Đền Ông Trần. Hàng năm vào ngày giỗ Ông Trần (20 tháng 2 âm lịch) và ngày Tết Trùng cửu (9 tháng 9 âm lịch), Nhà lớn Long Sơn đều có tổ chức lễ hội long trọng, thu hút hàng chục ngàn người gần xa (chủ yếu từ các tỉnh ở miền Đông và miền Tây Nam Bộ) về tham dự.

Thái Nguyên: Quy hoạch chi tiết xây dựng Cụm công nghiệp Lương Phú - Tân Đức

(Xây dựng) – Cụm công nghiệp Lương Phú - Tân Đức là một trong những cụm công nghiệp mới được thành lập, nâng tổng số cụm công nghiệp trên địa bàn huyện Phú Bình lên 8, đạt 100% theo Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

2 tháng trước

UBND quận Ba Đình và Đại học Xây dựng Hà Nội tổ chức cuộc thi kiến trúc “Tái thiết chợ Long Biên”

(Xây dựng) – UBND quận Ba Đình phối hợp cùng trường Đại học Xây dựng Hà Nội tổ chức cuộc thi kiến trúc “Tái thiết chợ Long Biên” (Reconstruction of LongBien market) với sự tham gia của 14 nhóm sinh viên trường đại học trên thế giới.

2 tháng trước

Đẩy mạnh quy hoạch, mở ra không gian phát triển mới cho Thủ đô

(Xây dựng) – Trong những năm qua, Thành phố Hà Nội đã đẩy mạnh công tác quy hoạch, tạo tiền đề cho các công tác quản lý đất đai, đầu tư, xây dựng, phát triển đô thị theo quy hoạch.

2 tháng trước

Khắc phục bất cập trong quản lý quy hoạch đô thị và nông thôn

(Xây dựng) – Ngày 21/3/2025, tại Hà Nội, Bộ Xây dựng tổ chức họp Ban Soạn thảo, Tổ biên tập Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn (QHĐT&NT). Được sự ủy quyền của lãnh đạo Bộ Xây dựng, Vụ trưởng Vụ Quy hoạch - Kiến trúc Trần Thu Hằng, Thành viên Ban soạn thảo, Tổ trưởng Tổ biên tập chủ trì cuộc họp.

2 tháng trước

Hà Nội: Điều chỉnh cục bộ quy hoạch chi tiết Khu đô thị Gia Lâm tại ô quy hoạch B9-CXKO

(Xây dựng) – Phó Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội Dương Đức Tuấn vừa ký ban hành Quyết định số 638/QĐ-UBND về việc phê duyệt Điều chỉnh cục bộ Quy hoạch chi tiết Khu đô thị Gia Lâm, tỷ lệ 1/500 tại ô quy hoạch B9-CXKO (phần tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan).

3 tháng trước

Bình Dương: Thông qua quy hoạch chung Khu công nghiệp Bắc Tân Uyên 1

(Xây dựng) - Khu công nghiệp Bắc Tân Uyên 1 có vị trí tại xã Bình Mỹ, xã Tân Lập, huyện Bắc Tân Uyên và phường Hội Nghĩa, thành phố Tân Uyên; Có quy mô diện tích lập quy hoạch 786ha và đáp ứng khoảng 32.000 lao động…

3 tháng trước

Hậu Giang: Phê duyệt đồ án quy hoạch chi tiết xây dựng Nhà máy Bột Trộn thuộc Cụm công nghiệp tập trung Đông Phú - giai đoạn 1

(Xây dựng) - Ông Trần Ngọc Hùng, Trưởng Ban Quản lý các Khu công nghiệp tỉnh Hậu Giang vừa mới ký Quyết định số 13/QĐ-BQL về việc phê duyệt đồ án quy hoạch chi tiết xây dựng theo quy trình rút gọn dự án Nhà máy Bột trộn thuộc Cụm công nghiệp tập trung Đông Phú - giai đoạn 1, huyện Châu Thành, tỉnh Hậu Giang.

3 tháng trước

Bắc Ninh phê duyệt điều chỉnh quy hoạch huyện Lương Tài

(Xây dựng) - UBND tỉnh Bắc Ninh vừa phê duyệt điều chỉnh quy hoạch huyện Lương Tài đến năm 2035, tầm nhìn đến năm 2050 hướng tới trở thành đầu mối giao thông quan trọng, có vị trí chiến lược về quốc phòng - an ninh. Đồng thời, cụ thể hoá quy hoạch tỉnh.

3 tháng trước