Gói thầu xây dựng hạ tầng khu dân cư tại Thái Nguyên: Nhiều tiêu chí “hành” nhà thầu

(BĐT) - Gói thầu số 03 Thi công xây dựng và lắp đặt thiết bị thuộc Dự án Xây dựng hạ tầng Khu dân cư số 8, phường Túc Duyên, TP. Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên (giai đoạn 2) vừa hoàn thành mở hồ sơ đề xuất kỹ thuật.

Yêu cầu xác nhận bãi đổ thải về bản chất là “giấy phép con” hạn chế nhà thầu. Ảnh minh họa: Văn Luận

Trong thời gian phát hành hồ sơ mời thầu (HSMT), một nhà thầu đã gửi văn bản kiến nghị Bên mời thầu/Chủ đầu tư điều chỉnh một số tiêu chí trong HSMT được cho là chưa phù hợp với quy định pháp luật về đấu thầu, gây hạn chế cạnh tranh.

Gói thầu số 03 có giá dự toán được duyệt 29,536 tỷ đồng, trên tổng mức đầu tư của Dự án là 71,018 tỷ đồng, được đầu tư từ ngân sách TP. Thái Nguyên. Chủ đầu tư, trực tiếp mời thầu là Ban Quản lý thực hiện dự án xây dựng cấp bách hệ thống chống lũ lụt sông Cầu kết hợp hoàn thiện hạ tầng đô thị hai bên bờ sông Cầu. Đơn vị tư vấn lựa chọn nhà thầu là Trung tâm Kiểm định chất lượng xây dựng thuộc Sở Xây dựng Thái Nguyên. Gói thầu lựa chọn nhà thầu thông qua hình thức đấu thầu rộng rãi, qua mạng.

Trước thời điểm đóng thầu vài ngày, một nhà thầu có đơn kiến nghị Bên mời thầu/Chủ đầu tư xem xét điều chỉnh một số tiêu chí mà nhà thầu này cho rằng gây hạn chế sự tham dự của các nhà thầu.

Cụ thể, trong số các tiêu chuẩn đánh giá hồ sơ dự thầu (HSDT), HSMT yêu cầu nhà thầu phải xác nhận đã đóng bảo hiểm cho người lao động đến hết năm 2020.

Trong số các tiêu chuẩn đánh giá về kỹ thuật, đối với vật liệu đất đắp, HSMT yêu cầu nhà thầu phải có hợp đồng nguyên tắc với đơn vị có đủ điều kiện cung cấp kèm theo giấy phép khai thác của cấp có thẩm quyền.

Đồng thời, HSMT yêu cầu nhà thầu phải có xác nhận bằng văn bản về việc chấp thuận cho phép đổ thải của chính quyền địa phương và chủ sở hữu khu đất đổ thải. Nhà thầu cho rằng, tiêu chí này mang tính định hướng có lợi cho nhà thầu bản địa và gây khó khăn cho các nhà thầu đến từ địa phương khác.

Tại các yêu cầu nêu trên, HSMT đều áp dụng đánh giá theo tiêu chí đạt/không đạt.

Phúc đáp kiến nghị của Nhà thầu, Chủ đầu tư cho rằng, đối với yêu cầu xác nhận đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động, đây được xem là trách nhiệm của nhà thầu đối với người lao động. Tại nội dung yêu cầu xác nhận vị trí đổ thải, do khối lượng đổ thải của Gói thầu tiên lượng tương đối lớn, việc đảm bảo vệ sinh môi trường là yếu tố quan trọng. Do vậy, tiêu chí này được quy định tại HSMT là phù hợp, HSMT không quy định địa bàn đổ thải cụ thể, do đó không hạn chế nhà thầu. Đối với nội dung yêu cầu hợp đồng nguyên tắc cung cấp đất đắp kèm theo giấy phép khai thác, Chủ đầu tư giữ quan điểm bảo lưu.

Theo Biên bản mở hồ sơ đề xuất kỹ thuật ngày 19/3/2021, có 2 nhà thầu nộp HSDT, gồm: Liên danh Công ty CP Poliland - Công ty CP Đầu tư xây dựng và Phát triển Trường An 18; Công ty TNHH Tân Thịnh.

Trao đổi với Báo Đấu thầu, một chuyên gia đấu thầu cho biết, trong các mẫu HSMT, hồ sơ yêu cầu do Bộ Kế hoạch và Đầu tư ban hành, không có quy định về tiêu chí đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động, mà chỉ yêu cầu nhà thầu kê khai nhân sự dự kiến huy động có năng lực, kinh nghiệm phù hợp với vị trí đảm nhiệm, đáp ứng yêu cầu của HSMT, hồ sơ yêu cầu. Theo đó, việc HSMT xây dựng tiêu chí xác nhận đóng bảo hiểm xã hội đối với người lao động để làm tiêu chí đánh giá năng năng lực nhà thầu không những không cần thiết, mà còn có thể làm hạn chế sự tham gia của các nhà thầu.

Cũng theo vị chuyên gia trên, yêu cầu về hợp đồng nguyên tắc với đơn vị cung cấp kèm theo giấy phép khai thác được xem là tiêu chí không phù hợp với thực tiễn, hạn chế cạnh tranh. Bởi, nếu không phải công trình xây lắp đặc thù, thì đối với công trình dân dụng, nguyên, vật liệu xây dựng là những hàng hóa phổ thông, sẵn có, cụ thể trong trường hợp này là đất đắp, nhà thầu hoàn toàn có thể cam kết về tính sẵn sàng đáp ứng, thay vì phải gian truân đi tìm đơn vị cung ứng “có giấy phép khai thác” theo yêu cầu tại HSMT. Đồng thời, vị chuyên gia cho rằng yêu cầu xác nhận bãi đổ thải về bản chất là “giấy phép con” hạn chế nhà thầu.