Dựng bia tưởng niệm đoàn quân Tây Tiến ở xứ Mường

Thanh HóaTấm bia và bức phù điêu nặng hơn 5 tấn, tạc bằng đá xanh nguyên khối khắc hình ảnh chiến sĩ Tây Tiến khoác súng được đặt ở bản biên giới huyện Mường Lát.

Ngày 28/11, ông Mai Xuân Giang, Phó chủ tịch UBND huyện Mường Lát, cho biết Ban liên lạc truyền thống Tây Tiến vừa khánh thành, bàn giao công trình Bia lưu niệm Tây Tiến ở bản Sài Khao, xã Mường Lý cho chính quyền địa phương.

Bia lưu niệm đoàn quân Tây Tiến hoàn thành sau ba tháng xây dựng. Công trình nằm bên sườn đồi, cạnh đường liên xã, xung quanh có Trường tiểu học Tây Tiến và Trường mẫu giáo Sài Khao. "Bia tưởng niệm mang ý nghĩa lịch sử và là tình cảm, tấm lòng tri ân của những người yêu mến đoàn quân Tây Tiến oai hùng...", ông Giang nói.

Sắp tới huyện Mường Lát sẽ lên phương án tiếp tục đầu tư nhằm bảo tồn, phát huy những giá trị lịch sử ở "vùng đất Tây Tiến", với mong muốn biến nơi đây thành địa chỉ thu hút du khách đến tham quan.

Bia lưu niệm Tây Tiến gồm ba hạng mục: Bức phù điêu cao 2,2 m, rộng 2,8 m, nặng hơn 5 tấn, bằng đá xanh khắc hình ảnh ba chiến sĩ Tây Tiến khoác súng, trong đó có một người mặc trang phục đồng bào dân tộc, thể hiện tinh thần đoàn kết các dân tộc trong chiến đấu giành độc lập tự do cho Tổ quốc.

Trên phù điêu khắc dòng chữ đậm "Tinh thần Tây Tiến đời đời bất diệt", phía dưới khắc hai câu thơ của nhà thơ - chiến sĩ Quang Dũng: "Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi/Mường Lát hoa về trong đêm hơi".

Cột mốc bằng đá có biểu trưng của Trung đoàn 52 Tây Tiến, phía dưới khắc chữ: "Nơi đây Đoàn binh Tây Tiến cùng đồng bào địa phương đã anh dũng chiến đấu đánh đuổi thực dân Pháp". Ngoài ra còn có sân, vườn hoa, cây cảnh...

Tại buổi lễ, đại diện Ban Liên lạc truyền thống Tây Tiến cũng trao quà gây Quỹ khuyến học cho học sinh Trường tiểu học Tây Tiến ở Sài Khao.

Cuối tháng 2/1947, do yêu cầu cấp thiết của nhiệm vụ bảo vệ khu vực miền Tây chiến lược, Bộ Tổng chỉ huy Quân đội quốc gia quyết định thành lập mặt trận miền Tây (Tây Tiến). Cùng thời gian này, Trung đoàn 52 Tây Tiến được thành lập với nòng cốt là các chiến sĩ Tây Tiến I. Trung đoàn này đã chặn đứng âm mưu của địch là muốn chiếm giữ vùng cao để khống chế, làm bàn đạp tấn công xuống đồng bằng. Phương thức hoạt động của bộ đội chủ yếu là vừa chiến đấu vừa làm công tác tuyên truyền vận động quần chúng và địch vận, đẩy mạnh chiến tranh nhân dân, xây dựng căn cứ địa, mở rộng khu vực tự do.

Chiến sĩ trong đoàn quân này phần đông là thanh niên Hà Nội, trong đó có nhiều học sinh, sinh viên như nhà thơ Quang Dũng, nhạc sĩ Doãn Quang Khải... Trong những hoàn cảnh rất gian khổ, vô cùng thiếu thốn, bệnh sốt rét hoành hành, nhưng họ vẫn sống rất lạc quan và chiến đấu dũng cảm.

Năm 1954, Trung đoàn vinh dự được Chủ tịch Hồ Chí Minh tặng cờ "Quyết chiến, Quyết thắng" để ghi danh các chiến công ở mặt trận Tây Bắc; đồng thời được tặng 8 Huân chương Quân công và 218 huân chương các hạng.

Lê Hoàng