Cục Hóa chất: Nâng cao năng lực ứng phó sự cố hóa chất tại các địa phương

Hóa chất đóng vai trò không thể thiếu trong phát triển kinh tế. Bên cạnh mặt tích cực, hóa chất còn tiềm ẩn nhiều rủi ro trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh, một trong những nguyên nhân gây ra các sự cố hóa chất là do yếu tố con người.

Ứng phó sự cố hóa chất là cần thiết

Trong thời gian qua, sự cố hóa chất từ cháy nổ, rò rì xảy ra ngày càng nhiều, đặc biệt tại cái tỉnh công nghiệp có lượng doanh nghiệp sản xuất, sử dụng, kinh doanh hóa chất tập trung đông như Bình Dương, Vĩnh Phúc, Bắc Ninh, Hải Phòng, TP. Hồ Chí Minh ...

Trung tâm ứng phó sự cố và an toàn hóa chất diễn tập ứng phó sự cố hóa chất tại tại Công ty CP Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc (Bắc Giang)

Đơn cử như tỉnh Vĩnh Phúc, theo báo cáo của Sở Công Thương Vĩnh Phúc, qua công tác rà soát, kiểm tra hàng năm cho thấy, vẫn còn doanh nghiệp chưa chấp hành các quy định về an toàn hóa chất trong sản xuất, vận chuyển, lưu trữ và sử dụng. Đặc biệt, một số doanh nghiệp chưa thực hiện nghiêm túc chế độ báo cáo, khai báo hoạt động kinh doanh, sử dụng hóa chất định kỳ theo quy định. Hiện, cả tỉnh có hơn 7.000 DN đang hoạt động song mới chỉ có gần 40 doanh nghiệp khai báo, nộp báo cáo.

Tương tự, Bình Dương hiện có 1.042 doanh nghiệp sử dụng hóa chất phục vụ cho sản xuất công nghiệp hoạt động trong nhiều ngành nghề. Do đó, việc quản lý, thanh tra, kiểm tra an toàn hóa chất thuộc thẩm quyền của ngành Công Thương gặp không ít khó khăn. "Luật Hóa chất và các văn bản quy phạm pháp luật liên quan được ban hành tương đối muộn (tháng 7/2007 trở về sau) đã có nhiều điểm bất cập; các văn bản quy phạm pháp luật chưa điều chỉnh đến hóa chất là hỗn hợp chất và quy định về trình độ chuyên môn của người quản lý hóa chất…" - đại diện Sở Công Thương Bình Dương cho biết.

Ông Nguyễn Văn Thanh- Cục Hóa chất (Bộ Công Thương), đối với các cơ sở hóa chất lớn đóng tại các địa phương, nếu xảy ra sự cố hóa chất là rất nguy hiểm. “Theo đó, các địa phương cần thường xuyên diễn tập. Về vấn đề này, Cục Hóa chất khuyến khích các địa phương cùng phối hợp triển khai diễn tập ứng phó với sự cố hóa chất. Đặc biệt đối với các tỉnh công nghiệp lớn và trong đó có ngành công nghiệp hóa chất phát triển” - ông Nguyễn Văn Thanh chỉ rõ.

Chủ động phòng ngừa thay vì ứng phó

Nhận định rõ yếu tố nguy hiểm, tiềm ẩn gây thiệt hại trực tiếp đến tài sản, ảnh hưởng đến sức khỏe người lao động, Chính phủ, Bộ Công Thương đã nhìn nhận thực trạng này và ban hành hệ thống văn bản pháp luật tương đối đầy đủ về quản lý hóa chất, cụ thể: Chỉ thị số 03/CT-TTg ngày 5/3/2013 về việc tăng cường công tác phòng ngừa, ứng phó sự cố hóa chất độc hại; Quyết định 26/2018/QĐ-TTg ngày 1/7/2018 ban hành quy chế hoạt động ứng phó sự cố hóa chất độc; Nghị định 113/2017/NĐ-CP Quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật hóa chất…

Ông Vương Thành Chung- Giám đốc Trung tâm ứng phó sự cố và an toàn hóa chất- Cục Hóa chất nhấn mạnh, trong thời gian tới doanh nghiệp cần có ý thức chủ động phòng ngừa thay vì để xảy ra sự cố rồi mới ứng phó. “Cụ thể, doanh nghiệp phải bám sát đánh giá rủi ro mới nhất, chú ý các sự cố đã từng xảy ra, chủ động lập kế hoạch phòng ngừa, ứng phó nhanh chóng, sát với tình hình thực tiễn...”- ông Chung lưu ý. Bên cạnh đó yêu cầu doanh nghiệp cần chú trọng đẩy mạnh kiểm tra theo kế hoạch về an toàn hóa chất; quản lý hóa chất và công tác diễn tập ứng phó sự cố đến các doanh nghiệp có hoạt động hóa chất; chú trọng yêu cầu doanh nghiệp báo cáo định kỳ việc sử dụng hóa chất của đơn vị theo đúng quy định.

Giám đốc Trung tâm ứng phó sự cố và an toàn hóa chất thông tin thêm, thời gian qua Trung tâm đã thực hiện diễn tập ứng phó sự cố hóa chất tại Bắc Giang, Bắc Ninh, sắp tới tiếp tục triển khai tại Hải Phòng.

Cục Hóa chất cũng đề nghị các địa phương chủ động hơn để có các kịch bản cũng như thực hiện diễn tập theo quy định của Luật hóa chất, Nghị định 113. Bên cạnh đó, thực hiện công tác thông tin, tuyên truyền để nâng cao nhận thức trong ứng phó sự cố hóa chất, nêu cao tinh thần trách nhiệm thực hiện đầy đủ các quy định pháp luật, nhằm ngăn ngừa không để sự cố xảy ra cũng như sẵn sàng tích cực tham gia ứng phó khi sự cố xảy ra. Quan trọng hơn là tăng cường công tác kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm an toàn phòng cháy chữa cháy trong hoạt động hóa chất.