Cục Điều tiết điện lực: Góp phần quan trọng tái cơ cấu ngành điện

Hơn 20 năm hình thành và phát triển, cùng với các đơn vị chức năng khác, Cục Điều tiết điện lực (ĐTĐL) đã góp phần quan trọng trong quá trình cải cách và tái cơ cấu ngành điện Việt Nam.

Trải qua hơn 20 năm hình thành và phát triển, tập thể công chức, viên chức và người lao động Cục ĐTĐL luôn nỗ lực vượt qua khó khăn, thách thức, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Trong giai đoạn từ năm 2005 - 2015, Cục là một trong những đơn vị đứng đầu Bộ Công Thương về khối lượng các văn bản quy phạm pháp luật phải xây dựng hàng năm. Cục đã chịu trách nhiệm xây dựng trình Bộ Công Thương xem xét, ký duyệt hoặc trình cấp có thẩm quyền phê duyệt ban hành văn bản liên quan đến hoạt động điện lực, bao gồm: Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Điện lực; 3 Nghị định của Chính phủ, 9 Quyết định của Thủ tướng Chính phủ; hơn 50 thông tư, quyết định của Bộ trưởng Bộ Công Thương.

Đảm bảo cung cấp điện an toàn, tin cậy và ổn định

Giai đoạn 2016 - 2020, Cục đã hoàn thành việc xây dựng và trình 2 Quyết định của Thủ tướng Chính phủ; 24 Thông tư; xây dựng và ban hành mới 47 quy trình hướng dẫn dưới Thông tư. Hoàn thành công tác pháp điển, 24 văn bản hợp nhất của các Nghị định và Thông tư; chủ trì xây dựng và hoàn thành 6 Đề án, Chương trình của Chính phủ và Bộ Công Thương.

Bên cạnh đó, Cục cũng đã nghiên cứu, xây dựng và trình Thủ tướng Chính phủ ban hành nhiều quyết định về quy định Lộ trình, các điều kiện hình thành và phát triển các cấp độ thị trường điện Việt Nam theo 3 giai đoạn. Đồng thời nghiên cứu, xây dựng và trình các cấp có thẩm quyền ban hành cơ chế “điều chỉnh giá điện theo cơ chế thị trường”; thẩm định biểu giá bán lẻ điện hàng năm, giá điện cho khâu truyền tải, cơ chế biểu giá tránh được nhằm phát triển nguồn thủy điện nhỏ; thực hiện kiểm tra và công bố công khai giá thành sản xuất, kinh doanh điện của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) hàng năm.

Tính đến nay, Cục đã đưa thị trường phát điện cạnh tranh vào vận hành (2012 -2018). Đây là bước cải cách lớn của ngành điện trong việc chuyển đổi khâu phát điện tại Việt Nam sang vận hành hoàn toàn theo cơ chế thị trường cạnh tranh. Số lượng nhà máy điện tham gia giao dịch tính đến thời điểm kết thúc thị trường phát điện cạnh tranh tăng gấp gần 3 lần so với thời điểm bắt đầu. Hệ thống điện tiếp tục được vận hành an toàn tin cậy, cung cấp đủ điện cho phát triển kinh tế - xã hội.

Về thị trường bán buôn điện cạnh tranh, Cục ĐTĐL đã tham mưu cho lãnh đạo Bộ đưa thị trường bán buôn điện cạnh tranh vào vận hành chính thức từ ngày 1/1/2019 với sự tham gia cạnh tranh của 100 nhà máy điện, tổng công suất 27.526MW và 6 đơn vị mua điện; thực hiện chuyển chu kỳ điều độ và chu kỳ giao dịch trong thị trường bán buôn điện từ 1 tiếng xuống còn 30 phút từ ngày 1/9/2020.

Đối với thị trường bán lẻ điện cạnh tranh, Cục ĐTĐL đã trình lãnh đạo Bộ Công Thương ban hành Quyết định phê duyệt Thiết kế mô hình thị trường bán lẻ điện cạnh tranh phù hợp với hiện trạng ngành điện Việt Nam cũng như lộ trình phát triển thị trường điện theo Quyết định số 63/2013/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.

Thực hiện vai trò giám sát cân bằng cung - cầu và tình hình vận hành hệ thống điện quốc gia, định kỳ hàng năm, Cục ĐTĐL đã tham mưu cho lãnh đạo Bộ Công Thương trong việc chỉ đạo điều hành cung ứng điện kịp thời theo các diễn biến liên quan đến sản xuất và tiêu thụ điện. Cục ĐTĐL đã kiểm tra, cấp hàng nghìn giấy phép hoạt động điện lực trong các lĩnh vực: Phát điện, truyền tải điện, phân phối điện, bán buôn, bán lẻ điện và tư vấn chuyên ngành điện. Đào tạo, kiểm tra và cấp thẻ cho kiểm tra viên điện lực của các Sở Công Thương và EVN, các tổng công ty điện lực. Thực hiện giám sát hoạt động điện lực, kiểm tra xử lý vi phạm trong lĩnh vực điện lực theo quy định...

Trong điều tiết giá điện, Cục đã giám sát chặt chẽ, tham mưu kịp thời cho Bộ trong công tác quản lý, điều hành giá điện đảm bảo công bằng, công khai, minh bạch. Giá điện được thực hiện theo cơ chế thị trường có sự quản lý của nhà nước đã góp phần đảm bảo tài chính cho ngành điện để đầu tư, phát triển các công trình điện, đáp ứng cung cấp nhu cầu điện cho phát triển kinh tế - xã hội.

Để nâng cao hiệu quả trong công tác chăm sóc khách hàng khi nhu cầu sử dụng điện người dân tăng cao, Bộ Công Thương đã chỉ đạo EVN chỉ đạo các tổng công ty điện lực chủ động đẩy mạnh công tác truyền thông, tuyên truyền về sử dụng điện tiết kiệm và hiệu quả; tuyên truyền phổ biến quy định về biểu giá bán điện; cung cấp thông tin lịch ghi chỉ số công tơ, hóa đơn tiền điện, thông tin vận hành, biểu đồ phụ tải, thông tin mất điện, xử lý kịp thời các sai sót trong quá trình ghi chỉ số và phát hành hóa đơn tiền điện, giải đáp kịp thời thắc mắc của khách hàng sử dụng điện...

Đặc biệt, năm 2020, để tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh và sinh hoạt của người dân do tác động của đại dịch Covid-19, Cục ĐTĐL đã tham mưu cho Bộ Công Thương báo cáo Thủ tướng Chính phủ phê duyệt việc giảm giá điện, giảm tiền điện cho khách hàng sử dụng điện trên toàn quốc trong 2 đợt với tổng mức tiền hỗ trợ khoảng trên 12.000 tỷ đồng.

Trong nhiều năm gần đây, Cục ĐTĐL đã triển khai thành công dịch vụ công trực tuyến trên nền tảng web. Cục cũng tích cực cùng các đơn vị liên quan giảm bớt thời gian xử lý thủ tục hành chính, rút ngắn thời gian tiếp cận điện năng, góp phần tăng năng lực cạnh tranh của nền kinh tế. Đồng thời, đẩy mạnh các chương trình hợp tác quốc tế; chủ động triển khai hoạt động hợp tác với cơ quan điều tiết năng lượng của các nước trong khu vực...