Chuyên gia bàn chuyện quy hoạch sân bay

Các chuyên gia hàng không cho rằng, quy hoạch tổng thể phát triển cảng hàng không cần đưa ra tiêu chí khắt khe để có thể phê duyệt. 

Rõ tiêu chí xây sân bay mới

Phát biểu tại Hội thảo “Góp ý quy hoạch tổng thể Cảng hàng không, sân bay toàn quốc thời kỳ 2021-2030 và tầm nhìn 2050” do Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam tổ chức sáng nay (3/3), Thứ trưởng Bộ GTVT Lê Anh Tuấn cho biết: Theo nghiên cứu của Tư vấn lập quy hoạch, Việt Nam có 22 cảng hàng không (9 cảng hàng không quốc tế và 13 cảng hàng không nội địa), chưa có cảng hàng không đầu mối lớn trung chuyển mang tầm khu vực thế giới.

Trong số này, một số cảng hàng không khai thác vượt công suất thiết kế (Tân Sơn Nhất), nhiều hạng mục chưa được đầu tư nâng cấp, công suất các cảng hàng không cần được cân đối cho sự phát triển kinh tế-xã hội địa phương.

Vì thế, ông Tuấn đề nghị tại hội thảo các chuyên gia góp ý, đánh giá về việc xác định các hạng mục đầu tư các cảng hàng không giai đoạn 2021-2030 và tầm nhìn 2050; Cơ chế vốn đầu tư, con số dự báo, đề xuất của các tỉnh về việc bổ sung các cảng hàng không, các tiêu chí đánh giá thiết lập cảng hàng không mới, chính sách phát triển cho cảng hàng không…

Thông tin thêm về dự thảo quy hoạch, đại diện TCT Tư vấn thiết kế GTVT (TEDI) - đơn vị thực hiện quy hoạch cho rằng, đối với các cảng hàng không mới, căn cứ tính toán hiệu quả kinh tế, kinh nghiệm quốc tế, Tư vấn đưa ra 6 tiêu chí chính về sự cần thiết và mức độ khả thi làm sân bay mới bao gồm nhu cầu sản lượng; kinh tế xã hội (tăng GDP, việc làm, thúc đẩy du lịch); an ninh quốc phòng (chiến lược, dự phòng chiến lược); khẩn nguy cứu trợ; điều kiện tự nhiên (vùng trời, tĩnh không, thời tiết, đất đai) và cự ly bố trí (cự ly tới đô thị trung tâm, cự ly tới sân bay lân cận).

Được biết, theo dự thảo báo cáo cuối kỳ Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng hàng không, sân bay toàn quốc thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 của Bộ GTVT, hiện nay, mạng cảng hàng không, sân bay gồm 22 cảng hàng không, sân bay, trong đó có 9 cảng hàng không quốc tế và 13 cảng hàng không nội địa được phân chia theo khu vực.

Đến năm 2030, nước ta sẽ có 26 cảng hàng không bao gồm 13 cảng hàng không quốc tế, 13 cảng hàng không nội địa.

Đến năm 2050 có 30 cảng hàng không bao gồm 15 cảng hàng không quốc tế, 15 cảng hàng không nội địa, trong đó cảng hàng không thứ 2 cho Vùng Thủ đô sẽ được nghiên cứu vị trí khi có nhu cầu, dự kiến nghiên cứu sau năm 2040.

So với giai đoạn đến năm 2030, hệ thống cảng hàng không, sân bay toàn quốc được bổ sung thêm 4 cảng hàng không gồm Nà Sản, Lai Châu, Cao Bằng và cảng hàng không thứ 2 cho Vùng Thủ đô.

Quy hoạch cần khả thi về vốn và đất đai

Theo ông Phan Xuân Dũng, Chủ tịch Liên hiệp các Hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam, trong vòng 10 năm gần đây, thị trường vận tải hàng không nước ta có sự phát triển với 2 con số đạt trung bình 16,5%, Việt Nam là một trong thị trường hàng không có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất tại khu vực châu Á.

Ông Dũng cũng cho rằng việc Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng hàng không, sân bay toàn quốc thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050 phải xác định quy hoạch từng sân bay, khả năng trung chuyển, tính đến sự phát triển KTXH,đảm bảo an ninh quốc phòng và đồng bộ tổng thể quy hoạch của ngành GTVT.

Phó GS.TS Trần Kim Chung, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý Kinh tế Trung ương nhận xét, quy hoạch Cảng hàng không, sân bay phải được coi là đầu vào của các quy hoạch khác và ngược lại. Vì thế, việc kết nối hạ tầng các loại hình giao thông cũng là một vấn đề cần xem xét trong tổng thể để đưa ra quy hoạch và đầu tư sân bay.

“Chúng ta cần phân kỳ, làm rõ tổng mức đầu tư ưu tiên từng giai đoạn 5 năm cho từng nhóm sân bay. Đây là một trong những vấn đề then chốt cho việc cân đối giữa mong muốn và khả năng thực tế. Quy hoạch cần có nhiều tính khả thi mà một trong những điều kiện then chốt là vốn và đất đai,” ông Chung nhấn mạnh.

Ông Phạm Bích San, Viện Nghiên cứu và Tư vấn về phát triển lại cho rằng có thể sẽ là tốt hơn nếu trong 10 năm tới chỉ nên tập trung xây dựng một số sân bay trọng điểm đủ tốt và có thể cân đối được thu chi để vận hành đồng thời nâng cao khả năng vận tải của hệ thống đường bộ kết nối giữa các cảng hàng không, điều đó dẫn đến nâng cao hiệu quả đầu tư công.

Tiếp thu những ý kiến phản biện vào dự thảo báo cáo quy hoạch, Thứ trưởng Lê Anh Tuấn cho biết Bộ GTVT sẽ chỉ đạo các cơ quan chuyên môn, Tư vấn tổng hợp ý kiến đề xuất của các địa phương, nghiên cứu, rà soát để báo cáo Bộ xem xét, trình Hội đồng thẩm định Quy hoạch quyết định.