Cảnh tỉnh việc thẩm định thiết bị thi công

(BĐT) - Sự việc Công an tỉnh Nghệ An khởi tố vụ án, bắt tạm giam 2 bị can liên quan đến sự cố tai nạn tại công trình xây dựng trụ sở Sở Tài chính Nghệ An đang thu hút sự quan tâm của dư luận. Câu chuyện gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh đến tất cả các chủ đầu tư, nhà thầu, cơ quan quản lý liên quan đến thiết bị thi công trong công trường.

Nguyên nhân xảy ra sự cố thiết bị vận thăng là do gãy trục bánh răng ăn khớp với thanh răng, trong khi đó phanh chống rơi của vận thăng không hoạt động. Ảnh: St

Từ kiểm định thiết bị “dỏm” đến tai nạn nghiêm trọng

Ngày 2/1/2021, nhiều công nhân đến làm việc tại công trình xây dựng trụ sở Sở Tài chính tỉnh Nghệ An thì bất ngờ cáp vận thăng bị đứt khiến 3 người chết, 8 người bị thương nặng. Theo hồ sơ, đơn vị cấp giấy chứng nhận kiểm định để đưa vận thăng này vào hoạt động là Công ty TNHH MTV Kiểm định kỹ thuật an toàn miền Nam. Mới đây, Công an tỉnh Nghệ An ra quyết định khởi tố bị can, bắt tạm giam 2 nghi phạm liên quan đến vụ việc này. 2 nghi phạm bị tạm giam để điều tra hành vi vi phạm quy định về an toàn lao động là Nguyễn Quỳnh Nam (41 tuổi, ngụ phường Vinh Tân, TP. Vinh, tỉnh Nghệ An) và Nguyễn Lê Khánh (45 tuổi, ngụ quận Thủ Đức, TP.HCM) - Giám đốc Công ty TNHH MTV Kiểm định kỹ thuật an toàn miền Nam. Nguyễn Quỳnh Nam là cộng tác viên của công ty này.

Cơ quan điều tra xác định, tại bản trưng cầu giám định của Công ty CP Kiểm định kỹ thuật, an toàn và tư vấn xây dựng (thuộc Bộ Xây dựng) kết luận: Nguyên nhân xảy ra sự cố thiết bị vận thăng là do gãy trục bánh răng ăn khớp với thanh răng, trong khi đó phanh chống rơi của vận thăng không hoạt động. Theo thông tin trên tem mác của cụm phanh chống rơi, thiết bị này được sản xuất tháng 8/2004, thời hạn phải loại bỏ là tháng 8/2008.

Được biết, Nguyễn Quỳnh Nam không có văn bằng, chứng chỉ chuyên môn kiểm định và đã giả mạo chữ ký trong biên bản kiểm định mang tên kiểm định viên chính thức của Công ty. Trong quá trình kiểm tra, nghi phạm này đã không phát hiện bộ phanh chống rơi đã bị nhà sản xuất yêu cầu loại bỏ từ năm 2008. Nguyễn Lê Khánh mặc dù biết việc kiểm định không do kiểm định viên thực hiện và không đúng quy định nhưng vẫn cấp giấy chứng nhận kết quả kiểm định.

Ngoài ra, cơ quan điều tra cũng xác định Nguyễn Quỳnh Nam còn phối hợp với Nguyễn Lê Khánh kiểm định hàng chục thang máy, cần trục tháp, máy vận thăng, sàn treo nâng người… trên địa bàn Nghệ An, Hà Tĩnh không đúng quy trình. Công an tỉnh Nghệ An đề nghị các cá nhân, đơn vị có máy móc, thiết bị do Công ty TNHH MTV Kiểm định kỹ thuật an toàn miền Nam cấp giấy chứng nhận an toàn kiểm định phải tạm dừng việc vận hành, sử dụng, tiến hành kiểm định lại để đảm bảo an toàn.

Được biết, đơn vị thi công công trình nói trên là Công ty CP Thi công cơ giới và Xây lắp 171. Tháng 12/2019, Công ty được công bố trúng Gói thầu số 05 Xây dựng nhà làm việc 9 tầng và hội trường; hệ thống cấp thoát nước và chi phí hạng mục chung… thuộc Dự án Trụ sở làm việc Sở Tài chính Nghệ An với giá gần 43 tỷ đồng.

Nghiêm túc, chặt chẽ trong kê khai thiết bị

Theo quy định hiện hành, để thiết bị được đưa vào công trình, phải đáp ứng rất nhiều tiêu chuẩn, tiêu chí. Đơn cử, tại Thông tư số 03/2015/TT-BKHĐT của Bộ KH&ĐT quy định chi tiết việc lập hồ sơ mời thầu xây lắp có quy định chặt chẽ về việc kê khai thiết bị thi công chủ yếu của nhà thầu. Mẫu số 18 thuộc chương IV - Biểu mẫu dự thầu quy định rất chi tiết các thông số của thiết bị. Theo đó, nhà thầu phải kê khai cụ thể loại thiết bị (thông tin của thiết bị: tên nhà sản xuất, đời máy, công suất, tính năng, năm sản xuất, xuất xứ; hiện trạng của thiết bị: địa điểm, thông tin về tình hình hoạt động…). Bên cạnh đó, các bên mời thầu (BMT) luôn yêu cầu nhà thầu phải cung cấp nhiều tài liệu đính kèm như: đăng ký, đăng kiểm, chứng nhận an toàn kỹ thuật còn hiệu lực.

“Tuy vậy, nếu có sự móc ngoặc, thông đồng giữa cán bộ kiểm định, công ty kiểm định và nhà thầu thì BMT và kể cả tư vấn giám sát cũng rất khó để phát hiện hành vi gian lận tài liệu chứng nhận an toàn của thiết bị”, một BMT cho biết.

“Xảy ra sự việc tại công trình Sở Tài chính Nghệ An là hồi chuông cảnh tỉnh đối với chủ đầu tư, BMT và nhà thầu. Lâu nay, khâu kiểm tra, đối chiếu giữa thiết bị kê khai trong hồ sơ dự thầu (HSDT) và thiết bị tại công trình chưa được coi trọng. Thiết bị tại các công trình xây dựng cao tầng như cần trục, cẩu tháp, vận thăng, máy xúc… liên quan trực tiếp đến an toàn tính mạng con người. Các bên liên quan phải cẩn trọng, nghiêm túc hơn khi kê khai thiết bị dự thầu, đánh giá HSDT để không tái diễn những vụ việc tương tự”, một nhà thầu cảnh báo.