Cảng biển “lụt” vì container vô chủ

Cùng với việc sản lượng hàng hóa, doanh thu bị sụt giảm do tác động của dịch Covid-19, nhiều cảng biển vẫn đang phải chi hàng tỷ đồng phí gửi container hàng phế liệu tồn đọng vô chủ.

Điển hình, cảng Nam Hải - Đình Vũ (Hải Phòng) - đơn vị cảng thành viên thuộc Gemadept - đang là một trong những cảng có số lượng container tồn đọng lớn nhất khu vực phía Bắc với hơn 1.000 chiếc, chủ yếu là mặt hàng lốp xe cũ chưa có người đến nhận. Ông Nguyễn Anh Tuấn - Giám đốc Trung tâm Khai thác cảng biển phía Bắc Công ty Cổ phần Gemadept - cho biết, cảng có sức chứa 10.000 container nhưng lượng container tồn chiếm gần 1/3 công suất tại cảng. Để giải phóng kho, bãi duy trì hoạt động, cảng đã di chuyển số container này đến cảng cạn gửi tạm. Ước tính, hiện, mỗi tháng cảng vẫn đang phải trả khoảng 2 tỷ đồng phí kho bãi. Gần 3 năm nay, chi phí lưu bãi cảng phải trả cho cảng cạn (ICD) không dưới 60 tỷ đồng, chưa kể chi phí vận chuyển từ cảng biển sang ICD.

Trước đó, từ giữa năm 2019, cảng này đã áp dụng chính sách giảm từ 50 - 70% chi phí lưu kho, bãi cho DN xuất nhập khẩu (NK); những container hàng giá trị thấp như giấy, cảng chấp nhận miễn hoàn toàn phí gửi. Tuy vậy, số lượng container phế liệu nằm bất động giảm rất ít. Đây là tình trạng chung của hầu hết các cảng biển trên cả nước.

Trước thực trạng này, Cục Hàng hải Việt Nam đã có văn bản kiến nghị các bộ, ngành liên quan sớm hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về quản lý phế liệu NK đồng bộ với các yêu cầu bảo vệ môi trường theo luật. Đề xuất này nhằm tạo cơ chế quản lý, kiểm soát và phòng ngừa từ xa, ngoài biên giới đối với hoạt động thương mại NK phế liệu để các cơ quan quản lý, các DN cảng biển và DN NK phế liệu có thể quản lý phế liệu NK theo đúng quy định; ràng buộc trách nhiệm và chế tài xử phạt đối với các hãng tàu, người vận chuyển cố tình vi phạm pháp luật trong việc vận chuyển hàng phế liệu NK…

Cùng với đó, Cục cũng đẩy nhanh tiến độ phân loại hàng hóa tồn đọng và xử lý hàng hóa tồn đọng sau khi phân loại. Nghiên cứu, đề xuất các biện pháp cưỡng chế, xử lý hoặc dừng việc cấp phép ra vào cảng biển Việt Nam đối với các hãng tàu vận chuyển hàng hóa gây ô nhiễm môi trường.