5 ý tưởng kiến trúc khu làm việc Bộ ngành tại Hà Nội

Lần đầu tiên Bộ Xây dựng thi tuyển ý tưởng kiến trúc trụ sở các Bộ ngành tại khu vực Tây Hồ Tây (Hà Nội) và 5 phương án được trao giải cao nhất.

Cuộc thi thu hút 55 đơn vị tham gia, trong đó 5 đồ án thiết kế được trao giải chia thành hai xu hướng. Một là 12 tòa trụ sở Bộ ngành được tách riêng thành từng khối bên cạnh không gian chung công viên, phố đi bộ; hai là các trụ sở được hợp khối với nhau tạo thành từng khối công trình trong quần thể chung.

Phương án giải A có ý tưởng "Dải ngân hà xanh Thăng Long" hướng đến quy hoạch xanh, bền vững và có tính kết nối cộng đồng cao. Các tòa nhà trụ sở bộ có khối đế ruộng bậc thang, hướng vào không gian chung ở giữa là phố đi bộ. Sự tầng bậc của các khối hình học được lấy cảm hứng từ những thung lũng xanh đồng bằng Bắc Bộ, khối văn phòng được đẩy lên cao.

Xen lẫn các trụ sở Bộ ngành gồm 12 tòa nhà còn có các công trình khách sạn, tổ hợp giải trí, phức hợp thể thao và hội nghị hội thảo, văn phòng. Dọc theo các khối nhà là trục xanh gồm các khu sân ga tàu điện, quảng trường bố trí theo kiểu skywalk. Đây cũng sẽ là tuyến đi bộ sẽ phục vụ người dân đô thị.

Ông Trần Ngọc Chính, Chủ tịch Hội Quy hoạch Phát triển đô thị Việt Nam - Chủ tịch Hội đồng tuyển chọn, nhận định đây là phương án tổ chức tốt, dễ dàng triển khai. Khi mỗi bộ là một công trình riêng thì cơ quan nào cần đến trước sẽ xây dựng trước, khi hoàn thành tạo được cảnh quan chung. Đồng thời, không gian công cộng giúp cơ quan công quyền gần gũi với người dân, đạt tiêu chí đặt ra.

"Trung tâm hành chính, dịch vụ cần sống động, không phải buổi tối đóng cửa im lặng mà tạo thành không gian đi bộ phục vụ người dân", ông Trần Ngọc Chính nói.

Phương án giải B bố trí dải công viên cảnh quan trung tâm là trục chính, kết nối các công trình văn hóa tại hồ Tây và khu vực cuối phía Tây của khu trụ sở. Các cơ quan được bố trí theo hướng Đông - Tây ở cả hai phía của dải công viên trung tâm và có một mặt hướng ra đường đô thị, cho phép mỗi cơ quan đều có điểm ra vào xe riêng. Khu công viên ở giữa khu đất cho phép tổ chức sự kiện lên tới 10.000 người.

Khác với từng tòa trụ sở riêng lẻ, điểm nổi bật phương án này là các tòa nhà văn phòng được thiết kế dạng mô đun liên kết với nhau, nằm dưới các màn uốn lượn bằng kim loại chất liệu đặc biệt giúp bảo vệ tòa nhà dưới ánh nắng mặt trời.

Mỗi khu bao gồm nhiều khối văn phòng hướng ra đường và các khoảng sân hướng ra dải công viên cảnh quan trung tâm với các điểm nghỉ ngơi và quán cà phê hỗ trợ hoạt động của công sở.

Ngoài các trụ sở làm việc còn có các hội trường đa năng, cửa hàng bán lẻ, ngân hàng, cửa hàng dịch vụ ăn uống nằm xung quanh ga tàu điện ở giữa khu trụ sở, dễ dàng tiếp cận cho công chúng.

Ông Trần Ngọc Chính đánh giá, phương án B khá hiện đại, độc đáo, có giá trị kiến trúc mới, các khu bên trong có không gian thân thiện với người đến và người làm việc. Tuy nhiên, điểm hạn chế của phương án này là các văn phòng liên kết với nhau nên khó khăn nếu từng bộ cần xây dựng ở thời điểm khác nhau.

Phương án giải C cũng có ý tưởng từng khối trụ sở tách rời nhau, ở giữa là khu vực cây xanh, sân vườn, hồ nước. Đơn vị tác giả ý tưởng này từng thiết kế tòa nhà Quốc hội nên các tòa trụ sở bộ ngành cũng có nét tương đồng với các khối vuông.

Chủ tịch Hội đồng tuyển chọn Trần Ngọc Chính đánh giá phương án C có lợi thế là các tòa trụ sở rời nhau, thuận lợi về xây dựng. Tuy nhiên, điểm hạn chế là ý tưởng không gian cảnh quan đặt bên trong các tòa nhà, tách biệt với không gian công cộng bên ngoài khiến người dân không tiếp cận được.

Phương án giải Khuyến khích 1 bố trí trụ sở bộ ngành tách biệt với hình khối, song liên thông với nhau bằng khu vực đi bộ. Các tòa nhà kết nối không gian công cộng là quảng trường, công viên cây xanh, tàu điện trên cao. Mái các tòa nhà được thiết kế dốc với hệ thống pin năng lượng mặt trời.

Phương án giải Khuyến khích 2: ý tưởng thiết kế các tòa nhà này không tách riêng từng khối như các phương án khác mà tích hợp 2-3 Bộ ngành trên mỗi lô đất, mỗi khối có không gian riêng song tiện ích chung. Các tòa nhà có phòng họp lớn và trung bình để các bộ có thể cùng sử dụng và thiết kế theo ý tưởng không gian linh hoạt để các bộ thay đổi nội thất của mình. Giữa khu đất là công viên cây xanh với một cầu skywalk.

TS Ngô Trung Hải (thành viên Hội đồng tuyển chọn) cho rằng ý tưởng đạt giải Khuyến Khích 2 độc đáo. Xu thế trong tương lai các bộ ngành có thể hợp nhất nên nếu chia lô thì sau này bộ lại phải hợp khối hoặc công năng sử dụng không tiện lợi. Ưu điểm nữa là các trụ sở có thiết kế gọn, diện tích đất dự trữ còn nhiều để sau này có thêm các công năng khác.

Phương án này còn đưa ra thiết kế mô hình Chính phủ điện tử với một trung tâm Big data ở giữa, kết hợp khu dịch vụ chung, thuận lợi cho các Bộ ngành sử dụng.

"Đây là xu thế hiện đại, phương án này có khả năng đáp ứng mô hình năng động của Chính phủ, không bị lỗi thời trong tương lai", TS Ngô Trung Hải nhận xét.

Ông Ngô Trung Hải mong muốn các cơ quan có thẩm quyền tiếp tục nghiên cứu, tiếp thu những ý tưởng hay của các đơn vị tư vấn để đưa ra một quy hoạch trụ sở làm việc bộ ngành tối ưu nhất.

Các ý tưởng của 5 đồ án quy hoạch trên sẽ được Bộ Xây dựng tiếp thu, trình Chính phủ phê duyệt đồ án quy hoạch chung làm căn cứ triển khai các lập dự án đầu tư trong những năm tới.

Khu trụ sở các bộ ngành rộng khoảng 35 ha tại Khu đô thị Tây Hồ Tây, dự kiến là nơi đặt trụ sở làm việc của 12 Bộ ngành. Ngoài khu đất quy hoạch này, hiện nhiều trụ sở Bộ ngành đã được xây mới tại khu vực quận Cầu Giấy, quận Nam Từ Liêm như các bộ Nội vụ, Tài nguyên Môi trường, Ngoại giao, Công an...

> Ảnh 5 ý tưởng kiến trúc

Đoàn Loan